Mensen die zich met chromatografie bezighouden, herkennen zich in de site van Chromedia.’ Het doel is dan ook een wereldwijde community te creëren.

Noem het een internationale gemeenschap op internet, waar chromatografisten kennis en ervaring delen zodat ze hun analysewerk beter kunnen uitvoeren. Of een gestaag groeiend peer reviewed Wiki plus discussieplatform over chromatografie. Of een vervanging voor handboeken en cursusmateriaal. Hoe dan ook: de website Chromedia.org wil op allerlei manieren voorzien in de informatiebehoefte van laboratoriumpersoneel dat zich bezighoudt met gas- en vloeistofchromatografie.

“De gebruikers van de site zijn chromatografisten op de werkvloer”, zegt Hans-Gerd Janssen, research manager chromatografie en massaspectrometrie bij Unilever en lid van de editorial board van Chromedia. “Vaak zijn dat hlo’ers, maar soms ook mensen die academisch zijn opgeleid. In een groot bedrijf kun je misschien kennis en antwoorden bij collega’s halen, maar driekwart van de gebruikers zit in een klein bedrijf met een of twee chromatografisten. Die mensen lopen vaak tegen dezelfde technische problemen aan.”

Instabiele kolommen, asymmetrische pieken, onvoldoende resolutie en haperende pompen – het is maar een kleine greep uit de problemen die een laborant kan tegenkomen. Tussen monsterbewerking en chromatogram kan er veel misgaan. De kunst is om daar snel een vinger achter te krijgen.

TEKORT AAN HLO’ERS

Op Chromedia zijn technische tips ondergebracht in topics als LC- of GC-troubleshooting. Ieder topic is in beheer bij een specialist uit het veld. Zijn die antwoorden niet op de werkvloer beschikbaar? “Nee, vaak niet”, zegt Peter Schoenmakers, chromatografiespecialist aan de UvA en lid van het editorial team. “Daarvoor is deze analysetechnologie te zeer ingeburgerd en verspreid geraakt. Elk chemisch bedrijf heeft wel een paar gas- of vloeistofchromatografen in huis, en veel mensen maken er gebruik van zonder dat het hun specialisme is. Tegelijkertijd komen er steeds minder goed opgeleide mensen beschikbaar. Het tekort aan hlo’ers is veel groter dan het tekort aan academici. En er wordt steeds meer gemeten. Dat moet je op de een of andere manier ondervangen.”

Janssen: “We kunnen met een site altijd up-to-date-informatie bieden, en die is makkelijker te doorzoeken dan een handboek. Maar we willen een stap verder gaan. Informatie uitwisselen, vragen van gebruikers beantwoorden. Er moet veel meer interactie komen tussen de editorial board en de gebruikers.”

Het grootste winstpunt van Chromedia is de community-gedachte, stelt Schoenmakers. “De site is door vakgenoten voor vakgenoten. Mensen die zich met chromatografie bezighouden, herkennen zich erin, of ze nu uit Spanje of uit Nederland komen.”

JUISTE INFORMATIE

Er zijn al gebruikers in de VS en Nederland, en ook in Turkije, Portugal en ZuidAfrika, plus een aantal bedrijfsabonnementen van grote laboratoria, aldus de drijvende kracht achter Chromedia, uitgever Frank van Geel. Hun input zal mede bepalen hoe Chromedia zich gaat ontwikkelen. “Binnen de site kunnen rond nieuwe onderwerpen nieuwe topic circles ontstaan. De community kan dus groeien met nieuwe satellietonderwerpen, met hun eigen gebruikers.”

Up-to-date en betrouwbaar zijn volgens Van Geel de trefwoorden van de site. Auteurs van handboeken merken vaak dat bij het uitkomen van hun werk de informatie al verouderd is. “En betrouwbaar betekent dat meerdere deskundigen uit de praktijk de informatie hebben beoordeeld. Je bent zo zeker dat je geen onjuiste of gekleurde informatie krijgt, die bijvoorbeeld een bepaalde fabrikant goed uitkomt.”

POTENTIE

“De site leeft, maar nog niet onder heel veel mensen”, aldus Schoenmakers. “In potentie kunnen dat er heel veel zijn. Wereldwijd zijn er vele tienduizenden mensen regelmatig met chromatografie bezig.” Van Geel laat mensen via diverse kanalen kennismaken met Chromedia. “Er staat nu een heleboel informatie op de site. Het wordt interessant om te zien met wat voor vragen de gebruikers komen. Wat willen ze weten? Waar willen ze mee geholpen worden?”

Veel informatie op internet is gratis te verkrijgbaar, Chromedia kiest voor betaalde abonnementen. “Betalen om toegang te krijgen lijkt me geen probleem”, zegt Janssen. “Als je bedenkt dat een uur arbeid in een lab van een bedrijf zo’n 150 euro kost. Het is kostbaar om zelf langdurig naar een oplossing te blijven zoeken.” Voor Janssen staan er inkomsten tegenover. “Het uitdragen van mijn vakgebied is mijn drijfveer. Het is een leuk en belangrijk vak. En ik heb een zwak voor het opleiden van anderen.”

PROEF

Geïnteresseerd geraakt? Belangstellenden kunnen zich tot 1 juli inschrijven om bij wijze van proef tot eind november met Chromedia kennis te maken. De eerste maand na aanmelding is gratis, de daarop volgende zes maanden kosten 49 euro, exclusief btw. Inschrijven op www.chromedia.

org > membership > kncv

TIPS VAN DE SITE

Vijf tips om uw kolom te vernielen

1 Gebruik kolommen bij een zo’n hoog mogelijke flow en bij voorkeur op of net boven de maximale druk. U zult zien dat de kolom minder lang meegaat dan u had verwacht.

2 Gebruik nooit een guard-kolom. Alle niet-eluerende componenten uit het monster en de mobiele fase verzamelen zich op de top van de kolom. Dit zorgt voor gegarandeerde drukverhoging en verlies in scheidend vermogen.

3 Gebruik zo veel mogelijk hoge bufferconcentraties (> 0,1 M) en bij voorkeur met een pH hoger dan 7. U lost het pakkingsmateriaal dan snel en doeltreffend op.

4 Haal filters weg uit de vloeistofreservoirs en tussen de pomp en de injector.

5 Laat ’s nachts en tijdens het weekeinde de mobiele fase – die bufferzouten bevat – stilstaan in de kolom, zodat er een goede uitkristallisering kan optreden. Ook zeer bruikbaar om de pompkoppen en de injectiekraan te ruïneren.

VOORKOM DUBBELE PIEKEN

In de kolom kunnen kanaaltjes of ‘breuken’ ontstaan, die van buitenaf meestal niet zichtbaar zijn. In het chromatogram kondigen dergelijke afwijkingen zich in eerste instantie aan door een lager scheidend vermogen van de kolom (bredere pieken), later door schouders en dubbele pieken en dus duidelijk minder scheidend vermogen. De retentietijden zijn hierbij nauwelijks veranderd. Kleine kanaaltjes of dode volumina in de kolom kunt u soms verhelpen door de kolom eenvoudig terug te spoelen (backflush) met een zoutvrij eluens, wat een hoog percentage (meer dan 80 procent) modifier bevat.

Bron: C2W10, 16 mei 2008