SN2 vs. E2: competitie opgehelderd
Voor organisch chemici (in opleiding) is het een tijdloze vraag: hoe weet je of een bepaalde chemische reactie via de SN2-route of via de E2-route gaat? Een Amsterdamse groep zet hun onderzoek van de afgelopen 25 jaar op een rijtje in Chemistry - A European Journal en biedt concrete en eenvoudige concepten om dit dilemma de baas te blijven.
De zoete inval: suikermolecuul verstoort bacteriecelwand
Groningse onderzoekers synthetiseerden een variant van een suikermolecuul dat in de celwand van Gramnegatieve bacteriën gaat zitten, maar net niet het beoogde effect had, schrijven ze in JACS Au.
Cys-tematische aanpassing
Eiwitten hebben vaak een toepassing in medische behandelingen, maar toch zitten daar haken en ogen aan. Onderzoekers aan de UTwente hebben gekeken naar antilichaamfragmenten om een beter werkend alternatief te produceren. ‘Ze hebben een groot potentieel in de geneeskunde vanwege hun hoge specificiteit en werkzaamheid.’
SN2 vs. E2: competitie opgehelderd
De zoete inval: suikermolecuul verstoort bacteriecelwand
Cys-tematische aanpassing
ERC Advanced Grants 2024 toegekend
€721 miljoen gaat er dit jaar naar 281 Europese wetenschappers via een prestigieuze ERC Advanced Grant. Dat is €69 miljoen en 26 wetenschappers meer dan vorig jaar. Twee leden van de KNCV en één van de KVCV hebben een grant toegekend gekregen.
Peptide-achtige oligomeren met veel meer info
Onderzoekers uit Wageningen hebben peptide-achtige oligomeren gemaakt waarvan je ieder monomeer een eigen chiraliteit mee kunt geven. Ze schrijven in Nature Synthesis dat dit veel mogelijkheden biedt voor het opslaan van informatie.
Precisieprik
Pestbestrijding is belangrijk voor de landbouw, maar dit zorgt ook voor problemen in de omgeving. Micro-naalden bieden wellicht een oplossing om bestrijdingsmiddelen, maar ook voedingsstoffen, preciezer toe te dienen.
‘Buurmetaal’ is succes tegen tumoren
Het recente succes van op palladium gebaseerde medicijnen tegen kanker heeft een Italiaans-Vlaams team ertoe aangezet om in de ‘chemische ruimte’ op zoek te gaan naar moleculen die nóg beter werken. Bonus: voor de synthese heb je zelfs geen oplosmiddelen nodig, melden ze in het European Journal of Inorganic Chemistry.
Nooit meer de mist in met PIC-gel-protocol
Na jarenlang met vragen te zijn bestookt – ‘doe ik het zo goed, waarom werkt het niet, kun je ook …?’ – besloot de Nijmeegse groep die polyisocyanide hydrogels heeft verzonnen om een protocol te maken dat werkelijk álles beschrijft. Het werk is recent gepubliceerd in Nature Protocols.
‘Er zijn meerdere routes om als bèta impact te hebben’
Het is onder bèta’s bon ton om te klagen over het gebrek aan bèta’s bij de overheid. Tegelijkertijd wordt een loopbaan in beleid of bestuur door diezelfde groep nauwelijks voor vol aangezien. Die houding is natuurkundige Liedewij Laan een doorn in het oog.
Puzzels maken chemie tastbaar
Dankzij de introductie van game-based learning in zijn colleges, laat Michael Lerch zijn studenten op een nieuwe manier naar chemie kijken. ‘Door ingewikkelde concepten om te toveren naar iets tastbaars en leuks zoals een puzzel, help je hen om de materie echt te doorgronden.’
‘Vette technologie. Misschien moeten we het opeten’
Toen Meatable-oprichter Daan Luining in 2014 begon als stagiair bij Mark Post – de man achter de eerste kweekvleesburger – was kweekvlees nog erg controversieel. ‘Er stonden nog net geen mensen met fakkels en hooivorken op de stoep.’
Waterstofeconomie is vluchtig sprookje
Volgens simpele berekeningen van wetenschappers van de Universiteit van Amsterdam is het narratief dat de waterstofeconomie in de 21e eeuw zijn intrede zal doen volstrekt onrealistisch, zo schrijven ze in Green Chemistry.
Fermenteren kun je leren
In het kleine Nederland wordt al onwijs veel gedaan rondom de eiwittransitie en precisiefermentatie. Toch is er onderwijs nodig om deze grote ontwikkelingen voort te blijven zetten. De vakken die Wageningen University & Research aanbiedt zijn hierin een goed begin. ‘Mensen opleiden om het veld te kunnen dragen is belangrijk.’
Therapeutische trap op de rem
Start-up AVIGI wil kankerbestrijding over een radicaal andere boeg gooien. Geboren uit fascinatie en gedreven door enthousiasme stoppen de mannen achter AVIGI hun energie in het remmen in plaats van het doden van kankercellen. ‘We leiden fundamentele kennis terug naar het brede publiek.’
Fabrieksonderhoud in beweging
Nieuwe AI-technieken helpen bedrijven om hun fabriek beter in de gaten te houden. Maar toch is onderhoud nog steeds vooral mensenwerk. ‘We kijken waar volgens het model de knelpunten zitten, en vergelijken dit met de rapporten van de inspecteurs.’
Pyrolyseolie-upgrader als showcase
De plasticrecycling sector staat onder druk. Om chemische recycling door middel van plastic pyrolyse financieel aantrekkelijk te maken is een marktprikkel noodzakelijk. Met de nieuwe pyrolyseolie-upgrader in Moerdijk helpt Shell start-ups om hun business case sluitend te maken.
Khondrion zet volgende stap richting medicijn tegen mitochondriële ziektes
Innovatiekrediet van €5 miljoen stelt het Nijmeegse Khondrion in staat om hun belangrijkste product, een therapie tegen mitochondriële ziektes, nu in een fase 3 klinische studie te testen.
CLS Services: 20 jaar succesvol mensen matchen
Bij CLS Services draait alles om mensen in de chemie. En om de chemie tussen mensen. Met die heldere focus weten ze al 20 jaar lang professionals en werkgevers met elkaar te verbinden.
Zymofix zet in op groei
Afvalstromen zoals mest, digestaat of plantenresten worden door start-up Zymofix omgevormd tot het substraat waarop nuttige bacteriën, schimmels en gisten kunnen groeien. De onderneming is zelf ook klaar voor een groeispurt.
Bananen & Nonnenvocht
Een werkend placebomiddel is goud waard, aldus Enith Vlooswijk, zolang het maar niet echte medicijnen verdringt.
Kleine stap
Een grasveldje vol afgedankte sculpturen is voor hoofdredacteur Esther Thole een geruststellende illustratie van hoe het kan aflopen met politici die hun waarheid willen afdwingen.
Opiumwet
Sjoerd Rijpkema ziet wel wat in de aanpassing aan de Opiumwet, maar denkt tegelijkertijd dat dat maar één kant van de medaille is.
‘We moeten PhD studenten beter voorbereiden op de arbeidsmarkt’
Hoewel universiteiten claimen dat ze hun promovendi voorbereiden op de volgende stappen in hun loopbaan, ziet Isabelle Kohler een kloof tussen wat die academische training biedt en wat early-career onderzoekers nodig hebben om goed voorbereid de ‘echte’ wereld in te trekken.
Slechte vragen
Domme vragen bestaan niet, naar het schijnt. En slechte vragen dan? Die bestaan wel degelijk, aldus columnist Jenny Hasenack.
ChatGPT
Na een slordige ‘Please let me know if you’d like some other questions!’ begreep Sjoerd Rijpkema dat een van de reviewers AI heeft gebruikt om zijn paper van commentaar te voorzien.
TOC analysis of wastewater according to DIN EN ISO 20236
Jessica Martha wint nationale eindronde voor International Junior Science Olympiad
Accelerate your career at HPLC2025
Kjeld Zwitserloot wint 46e Nationale Scheikundeolympiade 2025
Chemometric models for sustainability
Data-analyse & Genomics Cursussen aan de HAN
KPLM: A deep dive into product safety and quality
- Previous
- Next
Precisieprik
Pestbestrijding is belangrijk voor de landbouw, maar dit zorgt ook voor problemen in de omgeving. Micro-naalden bieden wellicht een oplossing om bestrijdingsmiddelen, maar ook voedingsstoffen, preciezer toe te dienen.
Prikken wordt overbodig
Wil je weten wat er in je lichaam speelt, zoals glucosewaardes of een virus, dan moet je een bloedsample nemen. Tot nu toe is dit de enige manier waarop je moleculen in het lichaam kunt detecteren. Onderzoekers uit Chicago hebben nu een mogelijk alternatief waarmee je moleculen ook in de lucht kunt detecteren. Op de afbeelding is te zien hoe de lucht wordt bevroren zodat het makkelijker te analyseren is.
Grip op de green
Bij betere materialen voor golfers denk je waarschijnlijk eerst aan de clubs. Maar ook aan de ballen valt van alles te tweaken. Bijvoorbeeld een nieuw type coating, waardoor het nu echt op je kwaliteiten aankomt.
Stressbestendige algen
Planten hebben heel wat te verduren. Brandende hitte, extreme droogte, hongerige insecten, verwoestende schimmels en noem zo maar op. Onderzoekers in Göttingen hebben de reactie op deze stressfactoren in detail bekeken van algen en deze vergeleken met landplanten.
Stamcellen wakker schudden
Een enkele moleculaire schakelaar lijkt voldoende om stamcellen te activeren. Dat biedt mogelijkheden om de effectiviteit en betrouwbaarheid van celtherapieën en beenmergtransplantaties flink te verbeteren.
Beschermende bubbels
Vetweefsel is een belangrijke reservebron voor energie. Maar het functioneert ook als een superstabiele beschermende ‘bubbelfolie’ voor fragiele onderdelen van het skelet.
Kopje thee(gen) metalen
Dat een kopje thee ontspannend kan werken is bekend. Maar nu blijkt dat theebladeren ook heel goed zware metalen uit water kunnen verwijderen.
Hoe kleiner, hoe beter
Een spectaculaire opname van een elektrokatalysator die bijzonder gedrag vertoont. Gedurende de CO2-reductiereactie slagen de piepkleine tindeeltjes erin om hun prestaties te verbeteren dankzij een nano-gestructureerde koolstofdrager. Het geheim: de deeltjes worden gaandeweg nóg kleiner.
Goed gemarineerd
Single-cell technieken bieden veel mogelijkheden, maar het is lastig om ook binnenin organen alle cellen te bereiken. Onderzoekers van MIT komen nu met een nieuwe aanpak, waarmee ook die moeilijk bereikbare delen glorieus in beeld komen.
Zacht, licht en biocompatibel
Een team uit de VS ontwikkelde een organische, elektrochemische transistor die zeer biocompatibel is, staat in Nature Communications.
Precisieprik
Prikken wordt overbodig
Grip op de green
Stressbestendige algen
Stamcellen wakker schudden
Beschermende bubbels
Kopje thee(gen) metalen
Hoe kleiner, hoe beter
Goed gemarineerd
Zacht, licht en biocompatibel
Ons Kent Ons 2025
Wie heeft er een prijs gewonnen? Wie kreeg die subsidie? Of wie heeft er een nieuwe positie gekregen? In Ons kent Ons houden we je op de hoogte van deze personalia.
Ook nieuws voor onze rubriek? Mail dan naar oko@kncv.nl
Ruimte creëren voor je zotte zelf
Het duurde even voordat scheikundige Jacotte Brokken haar professionele draai als presentator, vlogger en podcastmaker had gevonden. ‘Sommige kijkers moesten wel even wennen.’
Podium: Nathan Carpentier
Onze leden geven de chemie en life sciences kleur en betekenis; wie zijn zij? Deze keer op het podium: KVCV-lid Nathan Carpentier.
Podium: Bas Tuenter
Onze leden geven de chemie en life sciences kleur en betekenis; wie zijn zij? Deze keer op het podium: KNCV-lid Bas Tuenter.
Eye-openers
De aarde afkoelen door gebruik van bio-energie met koolstofopslag
Simon Hageman, associate lector bio-energie en warmtesystemen aan Hogeschool Saxion, wil een negatieve CO2-uitstoot creëren door koolstofdioxide uit de verbranding van biomassa op te slaan in vast koolstof.
De aarde afkoelen door gebruik van bio-energie met koolstofopslag
Adrian Hergesell – Het rekken van plasticbindingen voor recycling
Biochar: een oplossing voor de stikstofproblematiek
Toekomstige elektronica aangedreven door licht
Enzym-superhelden
AI inzetten voor een groene(re) toekomst
Elektriciteit uit broeikasgas-etende microben
Een cellulaire leefomgeving op maat
Kunststof is soms heel tof!
Bouwen met (snoei)hout
Stephan Hacker – Zoektocht naar zwakke plekken in bacteriën
Maurits de Roo – Chemische reacties met elektriciteit in plaats van chemicaliën
Pascal Vermeeren – Chemische mysteries ontrafelen met nieuwe modellen
Nico Claassens – Producten van de toekomst maken uit CO₂ met bacteriën
Tassos Perrakis – Eiwitten voor het volk
Alina Chanaewa – Scheuren in koolstofvezelcomposiet detecteren
Suzan Stelloo – Inzicht in de ontwikkeling van menselijke embryo’s met stamcellen
Harith Gurunarayanan – Het raadsel van chemische reacties ontsluieren
Fabian Eisenreich – Door zonlicht aangedreven recycling van plastics
Roy van der Meel – Geneesmiddelen op maat maak je zelf
- Previous
- Next
Glimlachend lezen over groepentheorie en Rubiks kubus
Schitterende Symmetrieën is een vermakelijk boek over het belang van wiskundige symmetrie èn ironie in de wetenschap. Ook voor chemici, want wie werd er nooit gered door een Laplace- of Fourier-transformatie?
Scherpe blik levert vrolijke rijmpjes
In Zijn naam was één-drie-zeven beschrijft Marlies ter Voorde op geheel eigen wijze het nieuws uit de wetenschap.
Leuvense film over lithiummijnbouw valt op een koude steen in politiek kruitvat Servië
De plannen voor een lithiummijn in de Jadarregio in West-Servië botsen op grote weerstand. Doordat de kwestie volledig is gepolitiseerd is, dreigt een documentaire van Peter Tom Jones (KU Leuven), een pleitbezorger van verantwoorde mijnbouw in Europa, een averechts effect te hebben.
Onnodig panisch over nanogrammen
Simon Rozendaal wil met Paniek om niets een breed publiek minder somber laten kijken naar vervuiling en risico’s.
‘The Thinking Game’ laat je meekijken bij DeepMind
De documentaire The Thinking Game volgt Nobelprijswinnaar Demis Hassabis en zijn team gedurende de ontwikkeling van AlphaFold.
Alleen voor meisjes?
Recensie Met mama naar Mars – een ‘women-only’ kinderboek ter promotie van bèta-wetenschappen
30 jaar Chemistry Europe Publishing: een platform met diepe wortels én vleugels
Chemie-incubator BlueChem in Antwerpen verdubbelt labocapaciteit
NVBMB-nieuws (mei): Milan Declaration en H.G.K. Westenbrinkprijs
Vlaanderen en Nederland vertegenwoordigd op de 20ste EYCN Delegate Assembly in Praag
KNCV-nieuws (mei)
- Previous
- Next
28th Conference of the International Society for the Philosophy of Chemistry (ISPC 2025)
The event is organized under the joint auspices of the Royal Flemish Chemical Society (KVCV), the C.G.B.- C.B.B., the Fonds de la Recherche Scientifique (FNRS) and the University of Antwerp.
IUPAC2025 - 50th World Chemistry Congress
Chemistry for Sustainable Future
Dynamic Polymer Networks Meeting 2025
From 11-14 August, 2025 this meeting will bring together an international group of chemists, physicists, materials scientists, and engineers working in the field of vitrimers, covalent adaptable networks and dynamic polymer networks.
- Contact
- Adverteren
- Edities
- Abonnement
- Bedrijvengids
- Copyright
- © 2021 Science Link
EEN UITGAVE VAN DE KNCV VOOR
