Inhibitie van een gen genaamd MELK helpt in het geheel niet tegen kanker. We hebben ons weer eens laten foppen door onvolmaakte laboratoriumtechnieken, claimen Jason Sheltzer en collega’s van het Cold Spring Harbor-lab in eLife.

Klinische tests met MELK-inhibitoren kunnen dus beter meteen worden gestopt. Als zo’n medicijn al werkt, dan is het stom toeval en heeft het niets met MELK te maken.

Dat MELK codeert voor een eiwit dat voluit maternal embryonic leucine zipper kinase heet. Het idee dat het essentieel is voor de groei van een groot aantal verschillende tumoren, komt voort uit de waarneming dat de expressie in die tumoren vaak sterk is verhoogd. Met name bij patiënten die niet lang meer hebben te leven.

Voorzichtige pogingen om tumorcellen te doden door het gen uit te schakelen met RNA-interferentie, of met kleine moleculen het eiwit te blokkeren, leken inderdaad enig effect te hebben. Het werkte verre van perfect, maar dat verwacht je ook niet als je net bent begonnen.

Vandaar dat Sheltzer en zijn promovendi dachten dat ze MELK ook konden gebruiken als indicator voor de werking van CRISPR-Cas9. Als een tumorweefselkweekje doodging, zou dat bewijzen dat de editingtechniek geheel volgens plan MELK had uitgeschakeld.

Ze probeerden het met kweekjes van vier verschillende types tumoren, en tot hun verbazing trokken die zich er helemaal niets van aan. Zie de afbeelding: knappe jongen v/m die kan zien welke cellen zijn behandeld en welke niet.

Andere experimenten bewezen dat het niet aan CRISPR-Cas9 kon liggen; die techniek werkte perfect. Dus kan het niet anders of MELK is helemaal niet essentieel voor tumoren. Sheltzer vermoedt dat de expressie van het gen een bijverschijnsel is van de celdeling. Dat die expressie hoger is als een tumor sneller groeit, klopt dus wel… maar het is een gevolg, niet de oorzaak.

Dat die RNA-interferentie en die kleine moleculen leken te helpen, is echter een misverstand. Overdreven specifiek werken beide methodes niet, en waarschijnlijk hielpen ze in een aantal gevallen de tumorcellen om zeep door per ongeluk ook ándere eiwitten uit te schakelen.

bron: Cold Spring Harbor Lab