Immuuntherapie in de vorm van het blokkeren van het eiwit programmed cell death protein I (PD-1) en diens ligand PD-L1 werkt fantastisch goed tegen kanker – voor sommigen althans. Niet iedereen en niet alle kankersoorten slaan aan op deze therapie. Om uit te vinden wat de achterliggende reden is, maakten de groepen van Daniela Thommen (Nederlands Kankerinstituut) en Ton Schumacher (Oncode instituut) een platform uit ex-vivo-tumorweefsel (‘tumor-avatars’ aldus het persbericht) waarmee je kunt voorspellen of de therapie bij die patiënt aan zal slaan.

PD-1 is een eiwit dat op T- en B-cellen zit en als immuun-checkpoint fungeert. Zo weerhoudt het eiwit het immuunsysteem om normale cellen aan te vallen. Maar kankercellen maken hier handig gebruik van, want PD-1 zorgt er ook voor dat die kwaadaardige cellen beschermd blijven.

In het stroma van die kankercellen zitten vaak ook T-cellen geïnfiltreerd. Thommen en collega’s ontdekten dat de aanwezigheid van die T-cellen en hun reactiecapaciteit noodzakelijk is voor een goede immuunrespons bij het blokkeren van het PD-1-pathway. Maar ook waar de T-cellen zich bevinden en de hoeveelheid beïnvloeden de respons.

De teams willen hun patient derived tumor fragment (PDTF)-platform verder ontwikkelen zodat gepersonaliseerde immuuntherapie echt een feit wordt.

_{Voabil, P. et al. (2021) Nat. Med. 27}