Californisch bedrijf wil HIV-resistente T-cellen laten groeien in aidspatiënten.

Met zogeheten ‘zinc finger DNA-binding protein nucleases’ (ZFN’s) zijn T-cellen van het menselijk immuunsysteem dusdanig genetisch te modificeren dat ze permanent resistent worden tegen HIV-infectie. Dat claimde Sangamo BioSciences uit Richmond, Californië, deze week tijdens een congres in San Francisco.

‘Zinc finger proteins’ zijn natuurlijk voorkomende eiwitten die een rol spelen bij de DNA-transcriptie. De structuur wordt mede bepaald door ingebouwde zinkatomen. ZFP’s herkennen een bepaalde sequentie van drie nucleotiden. Door er een aantal aan elkaar te rijgen, kun je een molecuul maken dat redelijk specifiek een bepaald gen herkent.

Wat Sangamo doet is een ZFP maken die het gen herkent voor de co-receptor CCR5. Deze bevindt zich op het oppervlak van T-cellen en wordt door het HIV-virus misbruikt om te kunnen binnendringen.

Aan de ZFP wordt een nuclease gehangen, dat het gen ter plekke doorknipt. Vervolgens hoop je er op dat het DNA-reparatiemechanisme, dat de breuk herstelt, een fout maakt. Dat mechanisme is niet al te betrouwbaar, en in veel gevallen is het gevolg dus inderdaad dat de CCR5-productie permanent wordt verstoord.

Het idee is om HIV-geïnfecteerde patiënten te gaan behandelen met deze ZFN’s. Hierdoor zouden ze voorraadje CCR5-vrije T-cellen moeten opbouwen die ongevoelig zijn voor de infectie, het immuunsysteem aan de praat houden, en misschien zelfs HIV bestrijden.

Tijdens laboratoriumtests bleek het te werken. Met ZFN’s behandelde T-cellijnen waren na 70 dagen nog ongevoelig voor HIV-infectie. De behandeling lijkt het meeste effect te hebben als je een adenovirus gebruikt om de ZFN’s in de cellen te krijgen.

Sangamo denkt dat de methode beter werkt dan toediening van kleine moleculen die de reeds gevormde CCR5 blokkeren. Het nadeel daarvan is dat je die moleculen continu moet blijven toedienen, hetgeen problemen kan geven met de toxiciteit.

bron: Reuters en Sangamo