Insulineresistentie bij obese mensen wordt volgens onderzoekers uit Boston veroorzaakt doordat het transporteiwit RBP4 een ontstekingsreactie tot stand brengt in het vetweefsel.

Dat obese mensen een verhoogde kans hebben om type 2 diabetes te krijgen was al langer bekend. De link tussen overgewicht en de ziekte miste echter nog. De onderzoeksgroep van Barbara Kahn van Beth Israel Deaconess Medical Center/Harvard Medical School heeft nu een deel van het mechanisme kunnen ophelderen, zo valt te lezen in Cell Metabolism.

Eerder ontdekte dezelfde groep dat insulineresistentie gepaard gaat met verhoogde concentraties van het RBP4-eiwit, een transporteiwit voor vitamine-A (retinol). Hoe en of RBP4 deze resistentie veroorzaakt, was echter nog niet bekend.

De groep van Barbara Kahn ontdekte dat een hoge concentratie RBP4 ertoe leidt dat CD4 T-cellen worden geactiveerd. CD4 T-cellen maken deel uit van het adaptieve immuunsysteem, dat normaal alleen wordt ingeschakeld wanneer de aspecifieke afweer van het lichaam niet voldoende is. CD4 speelt een sleutelrol bij de activatie van het adaptieve immuunsysteem bij het indringen van bijvoorbeeld een bacterie, maar ook bij autoimmuunziektes (bijvoorbeeld allergieën), waarbij antistoffen tegen eigen weefsel gemaakt worden.

Volgens de onderzoekers reageren de immuuncellen in het vetweefsel op RBP4 als op een pathogeen waardoor een ontstekingsreactie ontstaat. Uiteindelijk zorgt de chronische ontsteking - het RBP4 is tenslotte non-stop verhoogd aanwezig - voor insulineresistentie.

Om dit te bewijzen plaatsten de onderzoekers RBP4-geactiveerde antigenpresenterende cellen in ‘normale’ muizen. Na de ‘donatie’ was in de muizen een ontsteking van de vetcellen te zien, alsmede insulineresistentie en glucose-intolerantie.

Volgens de onderzoekers suggereert dit dat het mogelijk zou moeten zijn om medicijnen te ontwikkelen die de ontsteking, die door RBP4 veroorzaakt wordt, te remmen. De insulinegevoeligheid dou dan weer moeten kunnen stijgen.