In Spanje is een zeoliet gesynthetiseerd die etheen kan scheiden van ethaan zonder het chemisch te binden. Kwestie van flexibele poriën, schrijven onderzoekers van het Instituto de Tecnología Química in Valencia in Science.

Die scheiding is vooral van belang voor de petrochemie, die zuiver etheen nodig heeft als grondstof voor kunststoffen. Ze maakt het door ethaan en andere alkanen te ‘kraken’, maar wat uit de kraker komt is lang niet zuiver genoeg. En omdat ethaan- en etheenmoleculen vrijwel even groot zijn, zijn ze lastig te scheiden. Misschien dat het ooit met membranen zal lukken maar voorlopig is de industrie nog aangewezen op cryogene destillatie, een van de meest energievretende processen binnen de branche.

Samen met onderzoekers van ExxonMobil in de VS hebben de groepen van Avelino Corma en Fernando Rey nu een zeoliet genaamd ITQ-55 ontwikkeld, die etheen een factor 100 sneller opzuigt dan ethaan. Hij bestaat uit een soort hartvormige kooitjes met openingen die op papier voor beide moleculen te klein zijn. De structuur is echter flexibel genoeg om etheen in staat te stellen zich letterljk naar binnen te wringen; ethaan is subtiel groter en heeft er veel meer moeite mee.

Die flexibiliteit zou te danken moeten zijn aan het feit dat ITQ-55, anders dan de meeste zeolieten, geen aluminiumionen bevat naar enkel zuurstof en silicium. Dat heeft nog een ander voordeel: als die aluminiumionen er niet zijn kunnen ze ook geen ongewenste reacties katalyseren. Daardoor blijft de zeoliet veel langer ‘schoon’.

Uiteraard zou je nog liever hebben dat de zeoliet ethaan (de verontreiniging) adsorbeert en etheen (het product) laat passeren. Maar dat is wellicht iets te veel gevraagd.

bron: Science