Twentse onderzoekers hebben een chip ontwikkeld die het aantal zaadcellen in een spermamonster kan tellen. Het is de eerste stap in de richting van een draagbare ‘vruchtbaarheidstester’ voor mannen, zo melden Loes Segerink, Albert van den Berg en collega’s (Mesa+-instituut) op de website van het tijdschrift Lab on a Chip.

Het voordelen van zo’n draagbare tester zou moeten zijn dat je hem mee naar huis kunt nemen om in alle rust de test te doen, wat door de meeste mannen toch als iets prettiger wordt ervaren dan wanneer het op commando in het lab moet.

De chip is gebaseerd op impedantiemeting. Het monster stroomt door een vloeistofkanaal waarboven elektroden zijn aangebracht. Telkens als er een deeltje passeert, verandert even de elektrische weerstand.

De grootte van die verandering is afhankelijk van de afmeting van het deeltje. Je kunt zo het verschil zien tussen een zaadcel en een ander type cel (bijvoorbeeld een witte bloedcel), en ook het verschil tussen die zaadcel en een polystyreen bolletje.

Het idee is nu om een bekend aantal van die kunststofbolletjes door het monster te mengen en daarna dat mengsel door de chip te sturen. Uit de verhouding van het aantal passerende bolletjes en het aantal zaadcellen dat er tussendoor langskomt, valt dan weer te berekenen wat het aantal zaadcellen in het monster moet zijn geweest. Daarvoor hoef je dus het vloeistofdebiet door de chip niet te meten.

De onderzoekers hebben het geprobeerd met varkenssperma. De gemeten waarden bleken heel dicht bij de werkelijkheid te liggen.

Er bestaan al sperma-thuistests, maar die geven alleen aan of het sperma boven of onder de normwaarde van 20 miljoen zaadcellen per milliliter zit. De chip geeft ook aan hoe ver je er boven of onder zit. Overigens is het de bedoeling dat de meetwaarde in het apparaatje wordt opgeslagen, en dat alleen de behandelend gynaecoloog de exacte waarde kan uitlezen.

Voor een complete spermatester zou ook nog de beweeglijkheid en de vorm van de zaadcellen moeten worden gemeten. Daaraan wordt nog gewerkt.

bron: UT