We zien steeds meer voedselverspilling en -bederf om ons heen, maar Hans-Gerd Janssen wil daar iets tegen doen. ‘Ik wil een wetenschappelijke grootmoederneus ontwikkelen.’

Hans-Gerd Janssen, 21 jaar werkzaam bij Unilever en sinds een half jaar buitengewoon hoogleraar Recognition-based Analytical Chemistry aan Wageningen University & Research (WUR), combineert al zijn hele leven het academische met het bedrijfsleven. ‘Ik studeerde in Eindhoven af in de snelle gaschromatografie. Toentertijd was ik wereldrecordhouder snelste gaschromatografische scheiding met negen componenten in 0,6 seconden.’

Mede door zijn wereldrecord raakte Janssen overtuigd van het nut van de snelle bepaling van stoffen met chromatografie. ‘Ik ben daarom gepromoveerd op het gebied van superkritische chromatografie. Dat deed ik deels in samenwerking met Philips Research, dat aan de andere kant van Eindhoven zat.’ Janssen heeft toen zo’n zes jaar lang aan beide onderzoeksinstellingen gewerkt. Door kelderende studentenaantallen moest de universiteit onder andere de analytische tak stopzetten. ‘Ik wilde toch zogezegd ‘bij mijn leest’ blijven en besloot op een aanbod van Unilever in te gaan, waar ik nu nog steeds werk.’

Het was geen onlogische keus om de industrie op te zoeken. ‘Ik had altijd al veel contact gehad met het bedrijfsleven’, verklaart Janssen. ‘Zo heb ik bijvoorbeeld in die periode daarvoor parttime bij Shell gewerkt om chromatografie in de industrie toe te passen en te zien waar de uitdagingen lagen.’ Bij Unilever begon ook zijn interesse voor onderzoek aan voedingsmiddelen. ‘Tien jaar geleden keken we naar functional foods, tegenwoordig doen we meer met plant-based, zoals vleesvervangers, en proberen we voedselverspilling tegen te gaan. Ik maak de analytische aspecten van die gebieden mogelijk.’

Houdbaarheidsdatum

Toch borrelde er een verlangen naar de academische wereld in Janssens binnenste. ‘Als ingenieur wil ik ingewikkelde oplossingen afleveren. Bij bedrijven heb je toch al gauw een bepaalde strategie die je moet volgen en kun je die extra stap niet maken, maar op de universiteit kan dat wel.’ Janssen nam toen een positie op de Univer­siteit van Amsterdam aan als deeltijd hoogleraar. ‘Zo’n positie is meestal maar voor een jaar of tien om te onderzoeken of een bepaalde richting interessant is. Maar vanwege een aantal promoties liep dat uit tot vijftien jaar en ben ik dus eigenlijk te lang gebleven.’

Halverwege 2019 stopte Janssen in Amsterdam en in datzelfde jaar verhuisde Unilever naar Wageningen. ‘Omdat ik de academie toch wel erg leuk vond, besloot ik toen naar de WUR te gaan.’ Daar richt Janssen zich op voedselverspilling en voedselbederf. ‘Vroeger was het zo dat grootmoeder keek, voelde, proefde en rook aan het eten om te bepalen of het nog goed was. Tegenwoordig gooien we zo’n 30 % van ons voedsel weg, veelal omdat het over de arbitrair bepaalde houdbaarheidsdatum is. Daarom wil ik een wetenschappelijke grootmoederneus ontwerpen. We modificeren dan oppervlakken zodanig dat die specifieke componenten van bederf kunnen aantonen.’

Wat het mooiste van zijn carrière is? ‘Promoties blijven altijd een hoogtepunt. Daarnaast het zien van iets dat je hebt ontwikkeld dat in de supermarkt ligt, bijvoorbeeld de coating aan de binnenkant van een mayonaisefles waardoor er veel meer uitkomt en je minder voedsel verspilt. Dat geeft veel voldoening.’