Met een beetje pech worden bacteriën na een tijdje niet alleen resistent tegen antibiotica maar gaan ze er nog sneller door groeien ook. Een evolutionaire bijwerking die je niet meteen zou verwachten, schrijven Robert Beardmore en collega’s van de universiteit van Exeter in het nieuwe tijdschrift Nature Ecology & Evolution.

Ze ontdekten het bij toeval toen ze een E.coli-stam blootstelden aan oplopende hoeveelheden doxycycline om te zien hoe het DNA zich aanpaste. De coli’s werden niet alleen resistenter maar groeiden ook harder en vormden drie keer zo grote populaties.

Normaal gesproken verwacht je eerder een ‘trade-off’: tegen antibiotica vechten kost moeite die ergens vandaan moet komen, dus zo’n bacterie gaat juist langzamer groeien dan wanneer ze zich nergens zorgen over hoeft te maken.

In dit geval lijkt de resistentie echter vooral ten koste te gaan van dlp12, een groep genen die sommige coli’s doodt zodat de rest van de populatie er een biofilm uit kan opbouwen. De trade-off zit dus in moeizamere biofilmvorming. Maar het hier beschreven experiment verliep in een vloeibaar medium waarin die bioflim niet nodig was, en dán betekent afgenomen sterfte alleen maar dat er meer levende bacteriën overblijven.

Een andere mutatie zorgt er voor dat de bacterie minder snel reageert op een toename van de hoeveelheid voedingsstoffen. De publicatie suggereert dat je jezelf daar lelijk op kunt verkijken als je zo’n bacterie op kweek zet: in het begin lijkt het misschien wel of zij niet wil groeien, en tegen de tijd dat ze klaar is om alsnog los te gaan heb je het kweekje misschien al weggegooid als negatief testresultaat.

Mocht je je afvragen wat de afbeelding voorstelt: die heeft vooral decoratieve waarde maar de groene bacteriën zijn resistent en de blauwe niet.

bron: University of Exeter