Notch-eiwit houdt fruitvliegjes alert na een nachtje doorhalen, zo melden onderzoekers van Washington University School of Medicine in St. Louis, VS.

Eerder onderzoek laat zien dat slaaponthouding leidt tot activatie van het notch-supressorgen, bunched, zowel in fruitvliegjes als de mens. Het vermoeden rees toen dat de notchconcentratie in hersencellen een rol speelt bij het concentratieverlies door vermoeidheid.

In de studie, gepubliceerd in Current Biology, konden de vliegjes kiezen: of een verlichte buis met het stofje kinine binnengaan, of een donkere buis zonder die chemische stof.

Fruitvliegjes, Drosophila melanogaster of gewoon bananenvliegjes, haten het stofje kinine en leren naar een paar keer proberen dat ze dat buisje niet in moeten gaan, ondanks hun liefde voor licht. Op die manier leerden de onderzoekers de vliegjes hun natuurlijke instinct om licht te volgen te negeren. Door ze langdurig wakker te houden ging hun vermogen om dit te leren achteruit.

Voor het onderzoek, geleid door hoofdonderzoeker Paul Shaw, werd de notch-expressie opgekrikt door het negatieve regulatorgen bunched uit te schakelen, of door een extra gen in te bouwen coderend voor notch. Het resultaat: verhoogde notch-expressie zorgt ervoor dat de Drosophila, na slaaponthouding, zich beter kan herinneren waarom ze de verlichte buis niet moeten betreden.

Immunohistochemie toonde aan dat notch-eiwitten door gliacellen worden gemaakt. Deze cellen ondersteunen hersenweefsel en verzorgen neuronen. Ook spelen zij dus een rol bij mentale processen.

Het notch-eiwit, een transmembraan receptor, is een belangrijke component in de notch-signalering, te vinden in alle leden van het dierenrijk. Het speelt een cruciale rol bij de cel-cel signalering die communicatie tussen onder andere neuronen mogelijk maakt.

Het stimuleren van gliacellen om de productie van het notch-eiwit te verhogen, kan het concentratievermogen na nachten doorhalen wellicht ook in de mens verbeteren, aldus Shaw. Dit komt in een aantal beroepen, denk aan luchtverkeerscoördinatoren, traumachirurgen en wellicht kappers, enorm van pas. Voor nu bieden cafeïnehoudende drankjes soelaas.

Bron: Washington University St. Louis