Nicotine zet verkeerde ionkanaal in zenuwcellen open

Nicotine irriteert huid en slijmvliezen doordat de stof het kationenkanaal TRPA1 permanent in de open stand blokkeert. Als daar iets tegen te doen valt wordt stoppen met roken iets minder onaangenaam, zo melden onderzoekers van de K.U.Leuven deze week op de website van Nature Neuroscience.

Bekend was al dat TRPA1 pijn veroorzaakt onder invloed van extreme kou en irriterende stoffen, zoals mosterdolie. Dat het kanaal ook op nicotine reageert, is echter nieuw.

Tot nu toe werd meestal aangenomen dat nicotinepleisters jeuken en nicotinekauwgumde mond irriteert, doordat de nicotine nu eenmaal bepaalde acetylcholinereceptoren (nAChR’s) in zenuwcellen activeert, ook op plekken waar het niet de bedoeling is. Maar er waren al aanwijzingen dat dat nooit de volledige waarheid kon zijn. Zo worden nAChR’s heel snel ongevoelig als ze te veel nicotine toegediend krijgen. De jeuk onder een pleister zou dus ook snel over moeten zijn, maar in de praktijk gaat dat niet op.

Onder leiding van Thomas Voets is nu vastgesteld dat TRPA1 de ware boosdoener is, onder meer door proeven met knockout-muizen die dit type ionkanaal niet bezitten.

Voorzichtig wordt gesuggereerd dat hiermee meteen is opgehelderd waarom tabaksplanten nicotine aanmaken, namelijk om te voorkomen dat ze door zoogdieren worden opgevreten.

Naar een middel om het effect teniet te doen wordt nog gezocht. Bekend is dat menthol de TRPA1-kanalen van muizen sluit. Maar de menselijke variant van TRPA1 is er ongevoelig voor. Dat sigaretten milder worden door toevoeging van menthol, schijnt met een ander ionkanaal te maken te hebben.

bron: K.U.Leuven