Sommige darmbacteriën zetten het aangeboren immuunsysteem actief op een laag pitje. Vandaar dat die bacteriën gezond zijn, suggereren Leidse onderzoekers in Nature Communications.

Het maakt voor het eerst duidelijk wat er precies ‘goed’ is aan wat de Universiteit Leiden in navolging van de yoghurtbranche ‘goede bacteriën’ wenst te noemen.

Bjørn Koch, Herman Spaink en collega’s ontdekten het door zebravislarven, die ‘kiemvrij’ (dus steriel) waren gekweekt, te voorzien van een darmmicrobioom naar keuze. Het blijkt te werken via het gen myd88. Dat gen codeert voor het eiwit Myd88 dat door zogeheten Toll-like receptors (TLR) wordt gebruikt om alarmsignalen door te geven wanneer ze zich binden aan een ongewenste bacterie.

En het effect van de wél gewenste bacteriën blijkt nu te zijn dat ze de expressie van myd88 remmen. Het gen maakt veel minder messenger-RNA aan. Datzelfde geldt voor tientallen andere genen die Myd88 en een TLR-signaalroute (met name TLR2) nodig hebben om te worden geactiveerd. Volgens Spaink is het vooral verrassend dat het hier gaat om een negatieve respons: gewoonlijk zetten bacteriën en andere indringers juist iets áán.

Het effect op myd88 hoort al te beginnen wanneer de darmen voor het eerst worden ‘gekoloniseerd’ door bacteriën van buitenaf. Meestal gebeurt dat rond de geboorte. Als het goed is krijgen de goede soorten daarbij meteen de overhand. Chronische darminfecties lijken te ontstaan wanneer die per ongeluk door andere soorten worden verdrongen.

Hoe die goede bacteriën het voor elkaar krijgen is nog totaal onduidelijk, behalve dan dat TLR2 er zelf ook iets mee te maken lijkt te hebben en dat minstens twee bacteriegeslachten het op hun eentje kunnen, zonder hulp van de rest van het microbioom.

De vraag waarom dit nu de goede soorten zijn en andere niet, wordt in de publicatie niet aangekaart. Maar wellicht houdt ‘goed’ zijn uiteindelijk alleen maar in dat een bacterie myd88 onderdrukt, onafhankelijk van wat hij met de spiijsvertering doet.

bron: Universiteit Leiden, Nature Communications