Het verband tussen BRCA1-mutaties en borstkanker zit in de overmaat aan hormonen in vrouwenborsten. Met preventieve medicatie moet daar iets aan te doen zijn, suggereren Noord-Ierse onderzoekers in het tijdschrift Cancer Research.

Zoals bekend lopen draagsters van zo’n BRCA1-mutatie een kans van 85 procent dat ze ooit borstkanker krijgen, en 45 procent kans op eierstokkanker. Tot nu toe is er maar één manier om die kansen te verminderen, namelijk het preventief laten verwijderen van de lichaamsdelen in kwestie.

Tot nu toe was echter niet duidelijk waarom de mutatie juist deze vormen van kanker veroorzaakt. BRCA1 is betrokken bij de reparatie van beschadigd DNA in álle weefseltypes, maar een defect lijkt alleen in oestrogeenrijk weefsel echt kwaad te kunnen.

Na vier jaar onderzoek hebben Kienan Savage en collega’s van Queen’s University Belfast nu wetenschappelijk bewezen wat eigenlijk voor de hand ligt, namelijk dat de te repareren DNA-schade door die oestrogenen wordt veroorzaakt. Of liever: door de metabolieten die ontstaan op het moment dat het lichaam die oestrogenen begint af te breken. Die blijken dubbele breuken in de DNA-helix te kunnen veroorzaken. Als BRCA1 en andere reparatie-eiwitten dan niet vlug ingrijpen en de strengen weer aan elkaar breien, kan de schade permanent worden en leiden tot tumorvorming.

Bovendien blijkt BRCA1 de vorming van die metabolieten actief af te remmen, door de synthese te onderdrukken van eiwitten zoals CYP1A1 die voor de oestrogeenafbraak verantwoordelijk zijn.

De onderzoekers hebben het uitgeprobeerd met een menselijk celkweekje waarin één van beide BRCA1-genen defect was, en zagen het gebeuren. Kennelijk kan in vrijwel alle gevallen het resterende BRCA1-gen het op zijn eentje af, alleen niet als er te veel oestrogenen aanwezig zijn.

De volgende stap zou moeten zijn om klinisch te testen of je erfelijke borstkanker inderdaad kunt voorkomen met medicijnen die de hormoonspiegel bijstellen. Hoe je dat precies zou moeten aanpakken zonder al te zware neveneffecten is niet duidelijk - een losse opmerking op de BBC-nieuwssite over het tijdelijk stoppen van de therapie als je kinderen wilt, doet wat dat betreft het ergste vrezen.

bron: BBC News