Voor werkzoekenden zijn het goede tijden. Er zijn banen in overvloed. Toch brengt ook dat problemen met zich mee. Welke baan moet je kiezen?

De arbeidsmarkt is momenteel zeer gunstig en dat lijkt nog wel even zo te blijven. De vraag groeit en het aanbod is klein. Als werkzoekende kun je je geen betere situatie wensen. Wat is er fijner dan te kunnen kiezen uit meerdere banen? Een bezoekje aan het Chemistry Career Event, dat op 31 mei plaatsvond in de RAI in Amsterdam, wijst uit dat dit een te simpele voorstelling van zaken is. Want als het aantal keuzemogelijkheden toeneemt, wordt de druk om de juiste keuze te maken alleen maar groter. Wat is de juiste keuze? Eenduidig advies ontbreekt.

KRITISCH

In de parallelsessie die de KNCV hield, werd het belang van het maken van de juiste keuze behoorlijk aangezet. Volgens Sven Hemmink van werving- en selectiebureau CheckMark zijn de eerste twee tot drie jaar van je loopbaan beslissend voor de rest van je carrière, en die jaren zijn snel voorbij. Dat is ook niet zo vreemd, want je hebt de stress van het afstuderen achter de rug, je gaat eindelijk geld verdienen en dus is het tijd om ook veel leuke dingen te doen. Heel begrijpelijk vindt Hemmink, maar het risico bestaat dat je blijft hangen in een te snel gemaakte keuze. Zeker in de huidige gunstige markt is dat niet nodig, je kunt het je veroorloven om kritisch te zijn.

Hemmink adviseert om niet de eerste de beste baan te nemen die voorbijkomt. Kijk vooral ook verder dan je eerste baan. Bedenk bijvoorbeeld dat als je kiest voor een commerciële startfunctie het lastig zal zijn om weer terug te keren naar het lab. Waar leidt de eerste baan op de langere termijn toe en is dat een pad dat je wilt volgen? Klinkt allemaal heel verstandig, maar in de praktijk is het een stuk lastiger om in de toekomst te kijken. Bij wie is de loopbaan precies volgens plan verlopen? Bij de meeste mensen niet. Soms komen er mogelijkheden voorbij die je nooit had kunnen verzinnen. Of je droombaan valt in de praktijk nogal tegen. Of je talenten blijken op een heel ander vlak te liggen dan je altijd dacht. En al die zaken moet je in de praktijk ondervinden.

In de stand van CLS Services, actief in werving, selectie en detachering, ventileert directeur Jan-Paul Favier dan ook een meer genuanceerde visie op het belang van de eerste baan. “Veel mensen denken dat alles al vastligt na hun eerste keuze, maar dat is niet zo. Je moet jezelf de kans geven om dingen te ontdekken, je kunt niet alles meteen uitdenken.” Veranderen kan altijd, meent Favier, maar dan moet je soms wel offers brengen, reizen, verhuizen of een stapje terug doen in salaris bijvoorbeeld. Daar moet je je van bewust zijn.

ZELFKENNIS

Marieke Spee, global recruitment manager bij AkzoNobel, wijst in haar presentatie op het belang van zelfkennis. Breng goed in kaart wat je wilt en zorg dat je plan past bij de analyse van jezelf. Speel in op je sterke en zwakke punten. Hierbij past dat je ook nadenkt over de werkomgeving. Vind je een sociale sfeer belangrijk of past een competitieve omgeving beter bij je? Dit helpt je bovendien om je motivatie voor een bepaalde baan of organisatie beter te verwoorden. En dat is nog steeds belangrijk, benadrukt Spee.

Een verzorgde brief en cv, en een helder verhaal tijdens de gesprekken blijven essentieel. Ook in een krappe markt gaat het niet vanzelf. Dat geldt van de andere kant ook. Het is niet zo dat werkzoekenden zich makkelijk laten inpalmen. “Er zijn banen genoeg, maar is er ook die ene léuke baan?”, vraagt Karlijn Codee, net terug van een postdoc in Zürich, zich af. Veel oriënteren dus en dat is wat de meeste deelnemers doen.

PROMOVEREN?

Marcel Raspe is bezig met zijn promotieonderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen en denkt na over de volgende stap. “Ik wil niet vanzelf ergens in terecht­komen.” Collega-promovendus Jaap van Egmond vindt het leuk om te zien wat voor soort banen en bedrijven er zoal zijn. Hij denkt ook zeker na over een carrière buiten het onderzoek. “Op de universiteit ben je als onderzoeker een groot deel van je tijd kwijt met subsidies aanvragen.” Dat staat ze allebei erg tegen.

Wel of niet doorgaan in het academische onderzoek, zowel na je afstuderen als na je promotie, is een thema dat meerdere malen naar voren komt, zowel in presentaties als in gesprekken met werkzoekenden. Wat te doen? Meer nog dan bij de keuze voor je eerste baan wordt door meerdere sprekers benadrukt dat de keuze voor een promotie echt weloverwogen gemaakt moet worden. En de keuze voor een postdoc al helemaal.

In zijn presentatie stelt Gerard Aaftink van Bèta Career dat je alleen voor een postdoc moet kiezen als je briljant bent en hoogleraar wilt worden. In iets mindere mate geldt dat ook voor een promotieplaats. “Begin alleen aan een promotie als je een wetenschappelijke loopbaan voor ogen hebt. In de industrie is de toegevoegde waarde van een promotie beperkt”, aldus Aaftink. Zo strikt ligt het volgens anderen weer niet. Eric Claassen, ondernemer en hoogleraar, onderschrijft dat een promotie niet zo zinvol is als je meteen al weet dat je in de industrie wilt werken. Als je nog twijfelt, is het zeker geen weggegooide tijd.

Zoveel mogelijkheden, zoveel keuzes. En vooral zoveel verschillende adviezen. De belangrijkste conclusie na een dag vol advies lijkt dan ook te zijn dat je ook daarin je eigen weg moet zoeken.|

Bron: C2W13