Het pigment melanine beschermt ons tegen huidkanker, maar nu blijkt het ook een radicaalreactie te veroorzaken die ons DNA aantast. Het mechanisme van deze reactie hebben Douglas Brash en zijn collega’s opgehelderd, schrijven zij in Science.

Melanocyt-cellen produceren de melaninepigmenten in onze huid. Tijdens de productie komen onder andere O₂^--radicalen vrij die de vorming van zogenaamde cyclobutaanpyrimidine-dimeren (CPD) stimuleren. CPD-vorming is een mutatie in het DNA waarbij de aminozuren cytosine of tyrosine onder invloed van UV-licht met elkaar reageren en butaanringen vormen. Dit verstoort het DNA en zo kan er huidkanker ontstaan.

De CPD-vorming blijft na blootstelling aan UV-licht nog een paar uur doorgaan. De onderzoekers van de Yale University gingen er altijd vanuit dat de reactie in het donker ophield, dus onderzochten ze het ontstaan van de reactie in muizen. Daar vonden ze een verklaring voor de CPD-vorming.

Onder invloed van de UV-straling blijken O₂^--radicalen en stikstofmonoxide-radicalen te reageren tot peroxynitriet-initiatoren. Als je dan vervolgens weer in het donker zit, zorgt deze initiator ervoor dat er in je huid radicalen blijven ontstaan. Bovendien dringt hij de nucleus binnen, waar het samen met de degradatieproducten van melanine dioxethaan vormt. Thermolyse van dit molecuul levert uiteindelijk de energie voor de vorming van de schadelijke dimeren.

Zo kan onze huid zelfs na het zonnen nog schade oplopen. Gelukkig hebben de onderzoekers ook meteen gekeken welke factoren het proces kunnen stoppen. Vitamine E is bijvoorbeeld in staat om dioxethaan te neutraliseren, maar dit zit helaas nog niet in zonnebrandcrème.