Met één of twee enzym-inhibitoren moet je meer dan de helft van alle tumoren kunnen remmen zonder veel bijwerkingen. Dat suggereren Amerikaanse onderzoekers in het tijdschrift Cell.

Lewis Cantley en collega’s van Weill Cornell Medical College hebben het dan over alle tumoren waarin het p53-gen is uitgeschakeld. Dat p53 staat bekend als de ‘bewaker van het genoom’ omdat het betrokken is bij DNA-reparatie en bij het verhinderen van celdeling zolang die reparatie nog niet heeft plaatsgehad. Ongecontroleerde groei van tumoren wordt hierdoor verhinderd. Kan p53 de schade niet aan, dan zet het een mechanisme in werking dat de cel laat afsterven.

Het is dan ook niet verbazend dat in meer dan de helft van de tumoren de p53-genen kapotgemuteerd blijken te zijn. Pogingen om die schade met geneesmiddelen te herstellen, zijn tot nu toe allemaal vruchteloos gebleken.

Maar naar nu blijkt kan een p53-loze cel alleen groeien als twee zogeheten Type 2 PIP-kinases (voluit: type 2 fosfatidylinositol-5-fosfaat 4-kinase alfa en bèta) nog wél actief zijn. Wat deze kinase-enzymen precies doen is niet helemaal duidelijk, maar het lijkt er op dat ze net als p53 beschermen tegen oxidatieve stress.

En daar zit een zekere redundantie in. Er zijn momenten dat je zowel p53 als de kinases nodig hebt: muizenembryo’s waarin de kinase-enzymen zijn uitgeschakeld komen normaal ter wereld maar sterven daarna binnen 12 uur omdat ze de postnatale stress niet aan kunnen. Maar in gezonde, volwassen cellen lijk je je type 2 PIP kinases zonder bezwaar te kunnen missen, zolang p53 maar wél actief is.

Het ligt dus voor de hand om inhibitoren voor die kinases te ontwikkelen. Alleen cellen zonder p53 zouden daardoor moeten worden stilgelegd, en als het goed is zijn dat dus alleen de tumorcellen. De tumor zou daardoor niet verder kunnen groeien terwijl de rest van het lichaam gewoon voortleeft.

Cantley is inmiddels aan het proberen om zulke inhibitoren te ontwikkelen.

bron: Weill Cornell Medical College