Toevoeging van een kobalthoudend polymeer maakt penicilline-achtige antibiotica weer effectief tegen bacteriën die dachten dat ze er resistent tegen waren. In elk geval in een petrischaaltje, claimen Chuanbing Tang en collega’s van de University of South Carolina in JACS.

Het betreft zogeheten bèta-lactamen, een grote groep antibiotica waar naast penicilline ook bijvoorbeeld amoxicilline, ampicilline en cefalosporines toe behoren. Ze zijn opgebouwd rond een bètalactam, een ring van drie koolstofkernen en één stikstofkern, waarmee ze de opbouw van de celwand van bacteriën hinderen. De rest van het molecuul is in wezen franje: door de vorm een beetje te wijzigen kun je sommige vormen van resistentie nog wel eens omzeilen.

Helaas is die strategie nutteloos wanneer de bacterie een gen te pakken krijgt dat codeert voor bèta-lactamase, een enzym dat selectief bèta-lactamen afbreekt. En dat is precies hoe MRSA en veel andere multiresistente bacteriën het hebben aangepakt, met als gevolg dat bètalactamen er niets meer tegen uitrichten.

Het idee van Tang is nu om niet te proberen dat bèta-lactamase af te leiden met nog meer franje (want dat lukt toch niet) maar om het actief aan te vallen. En dat blijkt te kunnen door de ‘oude’ antibiotica te koppelen aan een metaalhoudend polymeer op basis van Co(C₅H₅)₂ oftewel kobaltoceen. Deze combinatie blijkt inderdaad bèta-lactamase af te remmen, in elk geval in vitro.

Om onduidelijke redenen blijkt de kobaltoceenverbinding zelf ook de celwand van sommige bacteriën af te breken, maar dat is bijvangst.

De eerste proeven doen vermoeden dat de nieuwe combinatie zelf niet toxisch is voor mensen, maar volgens Tang gaat het toch nog wel een tijdje duren voor hij een klinische test aandurft.

bron: University of South Carolina.