Eindexamens bevatten elk jaar meer tekst. De een ziet daarin de mogelijkheid om uitdagende vragen over nieuwe onderwerpen te bieden, de ander vindt leesvaardigheid geen scheikunde.

Het vwo-examen scheikunde toetste dit jaar volop traditionele chemie zoals redoxreacties, polymerisaties en een syntheseroute. Maar ook de life sciences kwamen aan bod; want hoe kort de Delftse anammoxbacterie de stikstofcyclus in? Het examen bevatte veel tekst waarin nieuwe stof werd uitgelegd. Of dit het niveau ten goede komt, daarover verschillen de meningen. Klagen de scholieren terecht over ‘meer begrijpend lezen dan scheikunde’ of toetst dit examen kennis én inzicht?

Hermen Overkleeft, docent scheikunde aan de Universiteit Leiden

“Ik ben geschrokken van het niveau, ik hoop toch dat de studenten die ik volgend jaar krijg wat meer kennis van zaken hebben. Door goed lezen en herkennen kun je dit examen halen; bijna nergens hoefde je echt na te denken over de elementeigenschappen. Zo wordt bijvoorbeeld bij de bromidenomzetting chloor al als reactant genoemd. Hier had de scholier zelf kunnen zoeken naar een geschikte stof; een gemiste kans.”

Charlotte van Meerwijk, woordvoerder LAKS

“Er zijn bij ons zo’n tweeduizend klachten binnengekomen, dat is ietsje meer dan vorig jaar. De meeste scholieren vinden dat er te veel tekst in het examen zat en te weinig echte scheikunde. Of je een tekst begrijpt toetsen ze bij Nederlands toch al?”

Bob Lefeber, docent scheikunde aan het Nieuwe Lyceum in Bilthoven

“Er zaten prikkelende onderwerpen in het examen. Leuk dat de biologische scheikunde aandacht krijgt; dat had ik vroeger niet op school. De vraag over het membraanpolymeer in de brandstofcel ging lekker diep in op de werking van het molecuul, terwijl toch de verplichte kennis aan bod kwam. Het niveau van het examen was prima, er zaten een paar instinkers in die zelfs ik niet direct goed had! Flink wat tekst, maar dat is geen bezwaar. Het is juist goed dat ze kritisch moeten lezen en oude kennis met nieuwe combineren.”

Miek Scheffers, docent scheikunde aan het Gymnasium Beekvliet in Sint-Michelsgestel

“Dit jaar was het examen nogal saai, er zijn leukere onderwerpen te bedenken dan een brandstofcel! Zelfhelende rubbers bijvoorbeeld, die zijn nog actueel ook. De vraag over de syntheseroute was echt tekst verklaren, daar miste ik de diepgang. Ook heb ik de organische chemie gemist, daar krijgen we dan de biologische anammoxvraag voor in de plaats. Ik had graag wat meer creativiteit en uitdaging gezien.”

Miko Tychon, eindexamenkandidaat aan het Graaf Huyn College in Geleen

“Het examen was echt veel te lang. Er was veel tekst en voor sommige vragen kreeg je maar een paar punten, hoewel het lang duurde om ze te beantwoorden, vooral bij de anammoxvraag. Het was echt moeilijker dan oefenexamens.”

Aonne Kerkstra, vakdidacticus aan de TU Delft

“Het niveau lag nogal laag, net als vorig jaar. Twee simpele redoxreacties en een brandstofcel, dat is makkelijk scoren. Ook moest er veel worden gelezen, drie A4’tjes voor een paar eenvoudige vragen. Natuurlijk moeten scholieren ook in de wetenschap kritisch kunnen lezen, maar zorg voor diepgang in de vragen. Ik miste echt de uitdaging voor degenen die volgend jaar een bètastudie willen oppakken.”

Lisa van Weert, eindexamenkandidaat aan het Gymnasium Beekvliet in Sint-Michelsgestel

“Het was goed te doen. De vraag over anammox was meer biologie, maar dat heb ik ook, dus dat is geen probleem. Ik vond het jammer dat er niks over pH-berekeningen inzat, dat is toch wel belangrijk.”

Bron: C2W 12, 14 juni 2008