Antidepressiva activeren glucocorticoïdereceptoren die belangrijk zijn voor de vorming van nieuwe hersencellen in de mens, zo stellen onderzoekers van Institute of Psychiatry, King’s college London. Dat antidepressiva aanzetten tot de vorming van nieuwe hersencellen was al bekend. De vraag bleef alleen hoe.

Een depressie kenmerkt zich door een verlies aan levenslust en een zwaar terneergeslagen stemming. Uit eerdere studies bleek dat depressieve patiënten een verminderde neurogenesis, hersencelgroei, hebben in de hippocampus. Ook kenmerkend voor mensen die aan depressiviteit leiden, zijn de verhoogde concentraties stresshormonen in het bloed, zoals cortisol en norepinephrine.

Voor de studie, gepubliceerd in Molecular Psychiatry, werden voor het eerst stamcellen uit de hippocampus van de mens opgekweekt in een petrischaal en blootgesteld aan het antidepressivum: sertraline, gedurende 3 à 10 dagen. Toevoeging van deze humeuroplifter leidde tot vermeerdering van de stamcellen die zich bovendien sneller ontwikkelden in volwassen hersencellen.

Het glucocorticoïdereceptor bleek een sleutelrol te spelen. Sertraline stimuleerde protein kinase A wat resulteerde in de fosforylering en activering van de receptor.

Toevoeging van de stresshormonen dexamethason en cortisol leidde, zoals verwacht, juist tot een verminderde hersencelvorming.

De glucocorticoïdereceptor komt in bijna alle lichaamscellen voor en reguleert de genexpressie voor celgroei, immuunresponsen en celmetabolisme. In stamcellen uit de hippocampus blijkt de receptor dus de proliferatie en differentiatie te reguleren.

Nu het bekend is dat dit receptoreiwit een sleutelrol speelt, is de volgende stap om het eiwit in dit menselijke onderzoeksmodel te gebruiken om nieuwe stoffen te testen die aangrijpen op de receptor, aldus hoofdonderzoeker Christoph Anacker. Zo kunnen er betere, effectievere antidepressiva ontwikkeld worden.

Bron: Molecular Psychiatry