Verbouwde bacterie wordt groen van TNT

Schotse studenten hebben een bacterie dusdanig gemodificeerd dat hij oplicht wanneer hij op een landmijn zit. Als je een suspensie van deze beestjes over een mijnenveld heen sproeit wordt het ruimen een stuk eenvoudiger en veiliger, zo denken ze.

Het achterliggende idee is dat de meeste landmijnen gevuld zijn met het explosief 2,4,6-trinitrotolueen (TNT) en dat daarvan altijd wel een beetje naar buiten lekt. Via een zelf ontworpen TNT-receptoreiwit kun je een metabole route in elkaar zetten die leidt tot verhoogde productie van eyfp, een geel fluorescerend eiwit.

Eyfp reageert echter nauwelijks op zichtbaar licht. Je bouwt dus ook nog een ander enzym in, genaamd PETN reductase, dat TNT afbreekt tot nitriet. Iets dat bodembacteriën uit zichzelf trouwens ook al doen. Vervolgens voeg je nog een luciferase-eiwit toe dat op nitriet (en nitraat) reageert door blauwgroen licht uit te zenden.

Bijkomend verschijnsel is dat eyfp op dat blauwe licht wél reageert, en zelf geel licht gaat uitzenden. Uiteindelijk zou je rond de lekkende landmijn dus een cirkel van geel licht moeten zien, die naar buiten toe overgaat in blauw naarmate de TNT-concentratie afneemt.

Het hele plan vormde de inzending van de University of Edinburgh voor de International Genetically Engineered Machine competition (iGEM), ’s werelds belangrijkste studentenwedstrijd op het gebied van synthetische biologie. Doel is om biologische bouwstenen (‘BioBricks’) te combineren tot iets nuttigs.

De Schotten vielen dit jaar niet in de prijzen. Een persbericht van de universiteit suggereert echter dat het wel degelijk is gelukt om de bacterie aan de praat te krijgen, al was het licht gewoon egaal groen.

In een later nummer van C2W hopen we op de iGEM-competitie terug te komen, en speciaal op het Groningse team dat wél de finale haalde.

bron: University of Edinburgh