Met behulp van een ‘virtuele microscoop’ heeft de Canades Bruce Hudson vermoedelijk het allereerste interstellaire stofdeeltje opgespoord dat ooit in zuivere vorm in een Aards lab is beland. Dat heeft de beheerder van het lab, Andrew Westphal (University of California, Berkeley) officieel bekendgemaakt tijdens een congres in Texas.

De deelnemers aan zijn Stardust@Home-project wisten overigens al langer van de ontdekking.

Het staat nog niet helemaal vast dat het echt om ‘cosmic dust’ gaat maar het lijkt er wel op. Tegenover de BBC heeft Westphal verklaard dat er magnesium, aluminium, ijzer, chroom, mangaan, nikkel, koper en gallium in zit, ongeveer wat je van interstellair stof zou verwachten.

Het stof is opgepikt door de ‘Stardust Interstellar Dust Collector’ (SIDC) die in 1999 werd meegestuurd met de NASA-ruimtesonde Stardust om monsters te nemen van de staart van een passerende komeet en van aanverwant stof. SIDC bestond voornamelijk uit een soort tennisraket die was gevuld met een aerogel op silicabasis, die de stofdeeltjes zachtjes moest opvangen.

De sonde is nog steeds onderweg. Maar de SIDC is in januari 2006 met succes afgeworpen en aan een parachute geland in de buurt van Salt Lake City. Sindsdien wordt uitgezocht wat er allemaal in de aerogel zit.

Probleem is dat interstellaire stofdeeltjes erg zeldzaam zijn. De aerogel had een vangoppervlak van 1000 vierkante centimeter, maar naar schatting heeft hij in 7 jaar tijd maar 45 deeltjes geschept. Bovendien zijn die per stuk maar een micrometer groot. Die deeltjes vinden tussen de restjes komeetstaart, die ook nog eens veel groter en talrijker zijn, is lastiger dan het vinden van een speld in een hooiberg. Het kan eigenlijk alleen maar door eindeloos door een microscoop te turen.

Om het proces te versnellen is Stardust@Home opgezet. Het komt er op neer dat er enorme aantallen digitale opnames van de aerogel zijn gemaakt. Amateurs kunnen die downloaden en met een ‘virtuele microscoop’ bekijken in de hoop dat ze een interstellair stofdeeltje zien.

Dat heeft nu dus een eerste resultaat opgeleverd.

Als beloning mocht Bruce Hudson ‘zijn’ deeltje een naam geven. Het werd ‘Orion’. Een eindje verderop zit een tweede stofje dat, aan de positie te zien, van hetzelfde originele deeltje afkomstig moet zijn. Dat tweede fragment heeft van Hudson de naam Sirius meegekregen.

De zoektocht gaat voort. Stardust@Home kondigt wel aan dat de server tot en met 18 maart uit de lucht is wegens onderhoud. Of dat iets met te verwachten drukte heeft te maken?

bron: BBC News