Een bevolkingsonderzoek naar vroege stadia van alvleesklierkanker moet binnen een paar jaar mogelijk zijn. Kwestie van voldoende biomarkers opsporen, claimde Matthew Firpo (Huntsman Cancer Institute, University of Utah) deze week tijdens een congres van de American Association for Cancer Research.

Tot nu toe wordt zo’n bloedtest algemeen beschouwd als onhaalbaar. Pancreatisch adenocarcinoom lijkt sterk uiteenlopende genetische oorzaken te kunnen hebben, en er lijkt dan ook geen enkel eiwit te bestaan dat écht een goede indicatie is. En voor een bevolkingsonderzoek moet je een erg goede test hebben, anders krijg je veel te veel vals-positieve uitslagen.

Aan de andere kant is zo’n onderzoek wel gewenst: zoals het nu is, wordt alvleesklierkanker vrijwel altijd pas ontdekt op het moment dat de patiënt last begint te krijgen van de uitzaaiingen. En dan is het al te laat om er nog serieus wat aan te doen.

Firpo’s idee is nu om dan maar een groot aantal dubieuze biomarkers bij elkaar te zoeken en daar de nodige statistiek op los te laten.

Om te zien of het haalbaar is, onderzocht bij het bloed van 117 gezonde mensen, 58 mensen met chronische pancreatitis en 159 mensen met alvleesklierkanker. Daarbij keek hij naar 9 biomarkers die eerder met deze ziekte in verband zijn gebracht.

De meeste van die markers bleken een specificiteit van 95 procent te hebben. Dat wil dus zeggen dat ze in 95 procent van de gevallen correct aangeven dat iemand géén alvleesklierkanker heeft. De sensitiviteit, dus het aantal keren dat ze correct aangeven dat iemand de ziekte wél heeft, lag gemiddeld echter maar op 32 procent.

Voor een bevolkingsonderzoek moet je volgens Firpo een test hebben die in meer dan 99 procent van de gevallen de juiste diagnose stelt. Statistisch gezien heb je daarvoor 40 à 50 biomarkers nodig die elk gemiddeld 95 procent specifiek en 32 procent sensitief zijn. Die meet je allemaal tegelijk en de resultaten middel je op een slimme manier uit.

Firpo denkt dat die 40 biomarkers wel te vinden zijn als je goed genoeg zoekt. Aan anderen de taak om hem gelijk te geven.

bron: American Association for Cancer Researc