Om met je voetzolen aan de wand te blijven plakken mag je niet veel groter zijn dan een gekko. Spiderman kan dus nooit bestaan tenzij hij schoenmaat 145 heeft, schrijven onderzoekers uit Cambridge in PNAS.

Het betekent tevens dat je je niet te veel illusies moet maken over synthetische kleefsystemen op basis van gekkopoten.

Anders dan bij eerder onderzoek, waar op basis van voorspelde vanderwaalskrachten uit kwam dat Spiderman in theorie wél kan bestaan, hebben David Labonte en collega’s er niet echt aan gerekend. Ze hebben simpelweg het gewicht en de pootafdruk van 225 wandbeklimmende diersoorten tegen elkaar uitgezet. De kleinste was zeven ordegroottes lichter dan de grootste.

Dan zie je dat bij insecten en spinnen het oppervlak van de voetzolen relatief klein is, vergeleken met de afmetingen van het hele dier. Hetgeen ook niet zo’n wonder is als je bedenkt dat dat oppervlak evenredig is met de lengtematen in het kwadraat terwijl de inhoud (en dus het gewicht) toeneemt met de derde macht.

Bij een gekko zijn de poten dus relatief veel groter. En als je nog iets verder opschaalt, moeten ze zó groot worden dat het beest moeite krijgt met lopen en vanzelf uitsterft. Tenzij je de kleefkracht per vierkante millimeter gaat vergroten, maar dan krijgt het beest zijn poten niet meer los en wordt eveneens opgegeten.

Al extrapolerend zou een mens voor 40 procent bedekt moeten zijn met kleefvermogen om aan de wand te blijven hangen.

Volgens de onderzoekers is het een mooi voorbeeld van convergente evolutie. Onderling totaal verschillende dieren komen uiteindelijk op hetzelfde optimale kleefsysteem uit. Moleculair gezien zit er tussen spinnen- en gekkopoten niet eens zo gek veel verschil.

Alleen bij dieren die vrij nauw verwant zijn zie je, verrassend genoeg, dat de evolutie wél kiest voor een bescheiden vergroting van de kleefkracht. De auteurs vermoeden dat dat komt doordat genetische verschillen grotere variaties opleveren in de kleefkracht dan in de pootgrootte, zodat je op die kleefkracht effectiever kunt selecteren.

bron: University of Cambridge