Combineer ureum met nanodeeltjes en je planten hebben er veel meer aan. Bovendien is het beter voor het milieu, schrijven onderzoekers uit Sri Lanka in ACS Nano.

Het idee is dat je zo voorkomt dat bij vochtig weer het grootste deel van je dure kunstmest oplost en in de vorm van ammoniumzouten het oppervlaktewater in spoelt, voordat je plantenwortels de kans krijgen om de stikstof op te nemen.

De nanodeeltjes bestaan uit Ca₁₀(PO₄)₆(OH)₂ oftewel hydroxyapatiet, het belangrijkste bestanddeel van menselijke botten. Per gram apatiet gaat er 6 gram ureum als coating overheen. Je maakt zulke deeltjes door langzaam H₃PO₄ toe te voegen aan een oplossing die zowel Ca(OH)₂ als ureum bevat, en daarna het water er snel uit te dampen. Eerst vormen zich dan apatietkristallen waar even later het beter oplosbare ureum op uitkristalliseert.

De binding tussen hydroxyapatiet en ureum is niet overdreven sterk; de onderzoekers hebben aanwijzingen dat het voornamelijk gaat om waterstofbruggen tussen ureum en fosfaatgroepen. Maar het blijkt voldoende om, na toevoeging van een grote plens water, het beschikbaar komen van stikstof uit ureum te vertragen met een factor twaalf.

De eerste proeven op experimentele rijstvelden suggereren dat je met half zo veel ureumbemesting toe kunt.

Onduidelijk is of de fosfaathoudende nanodeeltjes zelf ook functioneren als meststof. De onderzoekers hebben ze niet in hun geheel teruggevonden in de wortels. Wellicht lossen ze door hun kleine formaat zelf onverwacht snel op, zodra de ureum er van af is.

bron: American Chemical Society