Nieuw inzicht in regeneratie afgehakte poten

Wanneer de afgehakte poot van een salamander opnieuw aangroeit, worden de nieuwe spiercellen uitsluitend gevormd uit stamcellen die voorheen ook al een spiercel waren. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor kraakbeen. Echt pluripotente stamcellen komen er niet aan te pas, zo melden Duitse celbiologen vandaag in Nature.

Volgens projectleider Elly Tanaka betekent dit dat de kans is toegenomen, dat een vergelijkbaar regeneratiemechanisme ook bij mensen aan de praat is te krijgen. Al weet ze nog lang niet hoe.

Bekend was al dat, wanneer je een salamanderpoot amputeert, de spier-, bot- en huidcellen rond het snijvlak worden hergeprogrammeerd tot stamcelachtig weefsel. In dit zogeheten blasteem zijn de verschillende celtypen niet meer van elkaar te onderscheiden. Veel wetenschappers namen dan ook aan dat het echt pluripotente stamcellen waren, die daarna konden uitgroeien tot een willekeurig celtype in de vervangende poot.

Tanaka en collega’s hebben nu echter een manier gevonden om het lot van de verschillende celtypen te tracere Dat deden ze door cellen van de Mexicaanse axolotl (Ambystoma mexicanum) vóór de amputatie te labelen met groen fluorescerend kwalleneiwit (GFP).

Tot hun eigen verrassing bleken de blasteemcellen, die waren ontstaan uit spiercellen, alleen maar uit te groeien tot nieuwe spiercellen. Hetzelfde gold voor zogeheten Schwanncellen, die de beschermende schacht rond zenuwcellen vormen. Blasteemcellen die voortkomen uit huidcellen zijn nog wel zo flexibel dat ze terug kunnen komen als kraakbeen, maar nooit als spier.

Tanaka gaat nu op zoek naar de moleculaire signalen waardoor de blasteemcellen worden bestuurd, en naar het mechanisme dat de regeneratie in gang zet.

bron: NatureNews