Dit weekend heeft Nature Biotechnology de meest gedetailleerde kaart van het menselijke metabolisme online gezet, die ooit is verschenen. Recon 2 (want zo heet hij) omvat 7.440 reacties, 2.626 unieke metabolieten en 1.789 betrokken genen, schrijven de samenstellers.

De redactie van de Volkskrant was zo onder de indruk dat ze er de halve voorpagina mee vulde, met de nogal optimistische kop ‘Dieet vervangt medicijn’ en de belofte van een ‘revolutie in de geneeskunde’.

Dat laatste hebben ze dan weer van de een van de auteurs van de publicatie, de Amsterdamse hoogleraar systeembiologie Hans Westerhoff. Tegenover de kant verklaarde hij dat “we nu voor het eerst begrijpen hoe een mens zichzelf precies maakt uit de voeding die hij tot zich neemt.”

Helemaal compleet is de kaart nog niet. Volgens Westerhoff bevat hij ongeveer 90 procent van het totale arsenaal aan metabole reacties, en je mag niet uitsluiten dat dat percentage in werkelijkheid nog veel lager is zonder dat we het weten. Maar als je aan de hand van deze kaart probeert te voorspellen wat er in het menselijk lichaam zal gebeuren met een bepaalde voedingsstof, dan blijkt die voorspelling vaak toch al aardig overeen te komen met wat je in werkelijkheid ziet.

Het einddoel is dan uiteraard om de kaart zo veel verder te detailleren dat je aan de hand van iemands persoonlijke genetica kunt voorspellen hoe zijn of haar metabolisme precies werkt, en welke bijzonderheden er zijn te verwachten als gevolg van specifieke foutjes van het DNA. Een hoop aandoeningen die nu als ziektes worden gezien, zou je dan inderdaad moeten kunnen verhelpen door het dieetwat beter aan het genoom aan te passen.

De kaart wordt in Nature overigens gepeenteerd als ‘community driven’. Voor een groot deel bestaat hij uit bestaande brokstukjes van verschillende vakgroepen, die voor het eerst in één model zijnsamengebracht. Het aan elkaar plakken van de in verschillende formaten aangeleverde data was daarbij misschien nog het meeste werk.

bron: Nature Biotechnology, De Volkskrant