Zinkvingers maken uitzetten van genen veel gemakkelijker

Met zogeheten zinkvingernucleases wordt het ongekend gemakkelijk om specifieke genen in rattenembryo’s uit te schakelen. De wijziging is bovendien erfelijk zodat je naar believen ‘knock out’-ratten kunt fokken voor wetenschappelijk onderzoek, zo melden Amerikaanse onderzoekers in Science.

Ze hebben het gedemonstreeerd met genetisch gemodificeerde ratten die groen fluoresceren. Met de zinkvingers wisten ze het voor de fluorescentie verantwoordelijke gen uit te schakelen, zodat de nakomelingen van de ratten er weer normaal uitzagen.

De zinkvingertechnologie is ontwikkeld door Sangamo BioSciences uit Richmond, Californië. Deze eiwitten zijn in staat om een specifieke sequentie in dubbelstrengs-DNA te herkennen en beide strengen precies op dat punt door te knippen.

Eerder dit jaar kon u in C2W life sciences al lezen hoe deze technologie wordt gebruikt om ‘vreemde’ genen in te bouwen in het DNA van een plant of dier, op precies de gewenste plek.

De productie van knock out-organismen is een nieuwe toepassing. Het idee is om de zinkvingereiwitten te injecteren in een zojuist bevruchte eicel, nog voordat die zich begint de delen. Met een beetje geluk gaat er bij de reparatie van het ‘geknipte’ gen vervolgens iets mis en werkt het gen definitief niet meer.

Het voordeel is dat deze uitschakelmethode in principe bij alle mogelijke zoogdieren zou moeten werken. Voor de huidige technieken geldt dat zeker niet. Knockoutmuizen maken is tegenwoordig kinderspel, maar ratten zitten net iets anders in elkaar en laten zich tot nu toe veel lastiger modificeren. En dat is jammer, omdat ratten in veel opzichten meer op mensen lijken dan muizen.

De onderzoekers hebben de zinkvingertechniek inmiddels ook gebruikt om bij ratten alledrie de genen uit te schakelen, die kritisch zijn voor de productie van antilichamen. De volgende stap zou moeten zijn om die genen te vervangen door menselijke varianten, zodat je ratten krijgt met een min of meer menselijk immuunsysteem.

bron: C&EN