Micro-raketmotortjes kunnen gewrichten behandelen met waterstofgas, dat ontstekingsreacties dempt door reactieve zuurstof onschadelijk te maken. Chinese onderzoekers hebben zo al een paar labratten afgeholpen van reumatische klachten, claimen ze in Nano Letters.

 

Het idee dat waterstof therapeutisch zou kunnen werken, duikt de laatste jaren steeds vaker op in de vakliteratuur. H2 reageert van nature met ‛reactieve’ zuurstof zoals hydroxylradicalen (·OH). Door die onschadelijk te maken, zou je voorkomen dat het afweersysteem een overdosis cytokines aanmaakt om ze te bestrijden. Het zou moeten werken tegen chronische ontstekingen als reumatoïde artritis, en uiteraard is ook al voorgesteld H2 in te zetten bij ernstige gevallen van Covid-19.

Dat laatste schijnt niets te zijn geworden, wat mogelijk komt doordat H2 slecht oplost in lichaamsvloeistoffen. Je kunt het inademen of toevoegen aan water dat je opdrinkt of inspuit, maar voor een serieus werkzame concentratie op de plek van de ontsteking moet je eigenlijk het gas ter plekke genereren.

En dat is precies wat Yingjia Li en collega’s doen. Ze grijpen terug op het oude idee om raketjes te bouwen met een ‛verbrandingskamer’ waarin een onedel metaal een redoxreactie aangaat met water uit de omgeving. Het gevormde waterstofgas ontsnapt en stuwt de raket de andere kant op. In dit geval bestaan de raketjes uit magnesiumbolletjes van 16 µm diameter, die je eerst coat met een hyaluronzuurhoudende hydrogel en daarna met een biologisch afbreekbaar copolymeer van melkzuur en glycolzuur.

Die laatste laag lijkt vooral bedoeld om het hyaluronzuur te beschermen, dat volgens de auteurs de gewrichten een extra boost geeft als smeermiddel. Tijdens het coaten liggen de bolletjes op een vlakke ondergrond, zodat onderop een opening vrij blijft waar de magnesiumkern H2 kan vormen.

Bij zogeheten CIA-ratmodellen, die deze gecoate bolletjes ingespoten kregen in de kniegewrichten, zag je warempel verlichting van de (kunstmatige) reumatische klachten. De zwelling van de gewrichten nam af, net als de lokale cytokineconcentratie. Of de beweging van de raketjes daarbij een rol speelt of dat het uiteindelijk alleen draait om het gegenereerde waterstofgas, blijft onduidelijk.

De auteurs denken het zonder problemen te kunnen uitproberen bij mensen, omdat in hun raketjes niets schadelijks zit. Vrijwilligers?