Blootstelling aan perfluorkoolstoffen zoals PFOA leidt er toe dat kinderen later gaan puberen. Dat is opvallend want de meeste hormoonverstorende stoffen versnellen de puberteit juist, zo wordt gemeld in Environmental Science and Technology.

Het zal menig ouder stilletjes doen afvragen of protesten tegen de vervuiling van drinkwater met PFOA eigenlijk wel zo verstandig zijn.

De publicatie is gebaseerd op bloedmonsters en medische gegevens van 5.998 kinderen uit de omgeving van Parkersburg, West Virginia. Daar staat sinds 1951 een Teflon-fabriek van DuPont, die polyfluoroctaanzuur (PFOA) gebruikt als oppervlakte-actieve hulpstof. Al die tijd zijn meetbare hoeveelheden PFOA in de Ohio-rivier terecht gekomen, zodat omwondenden duidelijk meer PFOA in hun bloed hebben dan de gemiddelde Amerikaan.

Of PFOA schadelijk is voor de menselijke gezondheid is nooit keihard bewezen, maar er zijn wel sterke aanwijzingen in die richting. Na felle protesten heeft DuPont inmiddels beloofd om het PFOA-gebruik toch maar af te bouwen, zij het met frisse tegenzin, maar zo ver is het nog niet.

Rond Parkersburg blijken jongens gemiddeld 26 ng/ml PFOA in hun bloed te hebben; bij meisjes is dat 20 ng/ml. Over de hele VS gemeten is 4,2 ng/ml het gemiddelde. Op jongens lijkt die extra PFOA geen effect te hebben. Maar meisjes met een hoge concentratie in hun bloed krijgen hun eerste menstruatie een maand of 4 later dan normaal. Dat hoeft nog steeds niet per se schadelijk te zijn, maar opvallend is het zeker.

Verontrustender is het effect van de verwante stof perfluoroctaansulfaat (PFOS), die overigens niet door de DuPont-fabriek wordt geloosd maar wel door andere vervuilers. Die blijkt de puberteit van meisjes net zo te vertragen als PFOA, terwijl jongens zelfs pas zes maanden later last krijgen van een oplopende testosteronspiegel. En dat effect treedt al op bij een concentratie die maar een klein beetje boven het gemiddelde ligt.

Het doet vermoeden dat PFOS veel linker is dan PFOA, maar dat de effecten van beide stoffen nog steeds nader onderzoek verdienen.

bron: C&EN