Sommige metabolieten van bèta-caroteen werken vitamine A tegen. Te veel worteltjes eten is dus helemaal niet goed voor je ogen, suggereren Earl Harrison en collega’s (Ohio State University) in een artikel dat later deze week verschijnt in het Journal of Biological Chemistry.

Het zou tevens kunnen verklaren waarom men 20 jaar geleden een proef met bèta-caroteensupplementen voortijdig heeft moeten stopzetten omdat de deelnemers ineens een verhoogde kans op longkanker bleken te hebben.

Chemisch gezien is bèta-caroteen een dimeer van vitamine A. In het lichaam wordt het normaal gesproken door een enzym precies doormidden geknipt, zodat je twee vitamine A-achtige moleculen (retinal, om precies te zijn) overhoudt. Een essentieel proces, zeker voor de ogen: retinal is niet voor niets vernoemd naar het netvlies (retina).

Maar Harrisons research suggereert dat de knip om onduidelijke redenen ook wel eens náást het midden plaatsheeft. Dat levert metabolieten op die zich aan dezelfde receptoren hechten als retinal, maar die receptoren vervolgens niet activeren.

Onderzoek van het bloed van gezonde vrijwilligers wijst uit dat die ‘foute’ metabolieten altijd worden gevormd. Kennelijk kan dat geen kwaad zolang je normale hoeveelheden bèta-caroteen gebruikt. Maar krijg je te veel binnen, dan worden steeds meer receptoren geblokkeerd en kan het echte retinal zijn werk niet meer doen.

Harrison raadt dan ook aan voorzichtig te zijn met voedingsmiddelen die extra bèta-caroteen bevatten, zoals de ‘golden rice’ waarmee sommigen het vitamine A-tekort in ontwikkelingslanden willen bestrijden. Ten eerste is nooit onderzocht of er foute metabolieten in die rijst zitten, ten tweede heb je sowieso een probleem als je er te veel van eet.

bron: Ohio State University