Onderzoekers van de Stanford University School of Medicine hebben eiwitten uit het bloed van oude muizen geïdentificeerd die de hersenen van jonge muizen ouder maken. Verhoogde niveaus van deze eiwitten beperken de hersenen in hun aanmaak van nieuwe zenuwcellen die belangrijk zijn voor leren en onthouden.De onderzoekers publiceerden hun bevindingen op 1 september in Nature.

Lang werd gedacht dat hersenen van volwassen mensen geen nieuwe zenuwcellen meer aanmaken, maar inmiddels is gebleken dat dit wel het geval is. De hippocampus is één van de twee plaatsen in zoogdierbreinen, waaronder dat van de mens en de muis, waar dergelijke cellen gedurende het gehele volwassen leven worden aangemaakt.

Voor het onderzoek koppelden Tony Wyss-Coray en collega’s de bloedvaatstelsels van jonge en oude muizen aan elkaar. Zodoende kon het bloed van de twee muizen met elkaar vermengen. De onderzoekers constateerden dat de hippocampus van de oude muis uit het koppel drie keer zoveel nieuwe zenuwcellen produceerde dan die van een ‘losse’ oude muis. De jongere muis uit het koppel daarentegen produceerde minder cellen dan zijn zelfstandige leeftijdgenoot.

Om uit te sluiten dat deze veranderingen het gevolg waren van het uitwisselen van cellen tussen de muizen uit de koppels, werden de cellen van één van de twee muizen gelabeld met een fluorescente marker. De onderzoekers namen vervolgens waar dat er binnen elk koppel ‘groene’ cellen van de gelabelde muis opdoken in de andere muis, maar niet in de hersenen van de niet-gelabelde muis. De cellen kwamen dus niet door de bloedhersenbarrière heen.

Het injecteren van bloedplasma van oude muizen in jonge muizen leverde hetzelfde nadelige effect op voor de jonge muizen. Ook bij ruimtelijke-oriëntatietesten presteerden jonge muizen met ‘oud’ plasma minder goed dan jonge muizen met ‘jong’ plasma.

De onderzoekers keken tot slot naar het effect van eotaxine, één van de 66 signaleringsstoffen van het immuunsysteem die zij identificeerden in muizenbloed. Eotaxine is een eiwit dat bij mensen in verband wordt gebracht met allergische reacties en astma. Gezonde jonge muizen die dit eiwit kregen toegediend, produceerden minder nieuwe zenuwcellen in hun hippocampus. Hetzelfde gold voor jonge muizen die ‘oud’ bloedplasma hadden gekregen en jonge muizen uit de koppels. Eotaxine injecties beïnvloedden ook de ruimtelijke oriëntatie op een nadelige manier.

De resultaten van dit onderzoek onder muizen roepen vragen op over bloedtransfusies bij mensen. Wellicht heeft het ontvangen van bloed van een oudere bloeddonor ook voor ons nadelige gevolgen. En zo ja, welke en alleen op de korte of ook op de lange termijn? Als je de keuze hebt voorlopig toch maar liever een bloeddonor van onder de 30, voor de zekerheid.