Textiel krijgt een kleurtje in zure omgeving.

Een verband dat aangeeft of de onderliggende wond al is genezen of een jas die fabrieksmedewerkers waarschuwt dat zuurdampen zijn ontsnapt? Dat is mogelijk als je pH-indicatoren in textiel verwerkt, blijkt uit het eindwerk van Lien Van der Schueren. Zij testte een aantal combinaties van pH-indicatoren als briljant geel en alizarine op katoen- en nylonvezels en ontving daarvoor zowel de derde prijs als de publieksprijs van de K VIV Ingenieursprijzen 2009. “Ik denk dat mensen direct begrijpen wat je ermee kunt doen”, verklaart ze haar succes.

“Een goede indicator moet goed aanverven, duidelijk kleuren, omslaan bij de juiste pH en mag niet uit de stof diffunderen”, zegt Van der Schueren. Dat lijkt eenvoudiger dan het is, want de eigenschappen van de indicator veranderen met de omgeving mee. “Kleurstof en vezel gaan interacties aan, waardoor het omslagpunt verandert, en ook de kleur kan verschillen in vergelijking met dezelfde indicator in oplossing. Dat verwachtten we wel, maar dat briljant geel op katoen zelfs een extra omslagpunt heeft, hadden we niet gedacht.”

Ook hergebruik is een belangrijk punt. Dat lukte bij de onderzochte indicatoren aardig door de zure protonen in water weg te wassen. Maar aan de lucht heeft een kleurverandering veel meer tijd nodig. “Dat kan ook bij het gebruik een probleem zijn als je dampen in een ruimte wilt meten. We testen onze kleurvariërende textielweefsels daarom voorlopig enkel in oplossing”, vertelt Van der Schueren. “Wonden – waarvan de pH verandert tijdens het genezingsproces – scheiden bijvoorbeeld altijd wel wat vocht uit.”

Er is echter nog het nodige te doen voor het verband daadwerkelijk in de apotheek ligt. “Bij sommige textielmaterialen diffundeert de kleurstof makkelijk uit het weefsel wanneer dit in contact komt met vocht. Dat is eventueel op te lossen door het textiel na te behandelen. Ook of de indicatoren irriteren, weten we nog niet. We zijn nu nog echt in de onderzoeksfase.”

Bron: C2W8, 18 april 2009