De ontwikkeling van nieuwe medicijnen kan veel goedkoper door een nieuwe katalysator: kalium-tert-butoxide. Nobelprijswinnaar Bob Grubbs en zijn team gebruiken deze goedkope stof bij silyleringen, een veelgebruikte reactie bij het synthetiseren van medicijnen, melden zij in Nature.

De reactiviteit van kalium-tert-butoxide werd door de onderzoekers van Caltech per ongeluk ontdekt. Postdoc Alexey Fedorov stuitte bij een controle-experiment van een ander project op de bijzondere eigenschappen van deze stof. De reactie bleek ook te verlopen zonder de oorspronkelijke katalysator, maar met kalium-tert-butoxide als additief.

De nieuwe katalysator werd meteen uitgeprobeerd op een variatie aan indool-moleculen. De silylering verliep selectief en met redelijk tot goede opbrengsten. Zelfs met heteroatomen in het substraat bleef de katalysator zijn werk doen. Alleen moleculen met elektronenzuigende substituenten bleken niet te werken.

Om zeker te weten dat het de kalium-tert-butoxide daadwerkelijk de katalysator was, keken de onderzoekers met een massaspectrometer of er niet kleine verontreinigingen in de stof zaten die de activiteit konden verklaren. Alle samples bleken brandschoon te zijn. Grubbs vermoedt nu dat een radicaal intermediair een rol speelt, maar dit moet nog verder worden onderzocht.

Silyleringen worden normaal gesproken uitgevoerd via de additie van lithium of met ruthenium of iridium katalysatoren. Deze methodes zijn vaak omslachtig en duur, dus deze ontdekking zal de wereld van silyleringen op zijn kop zetten.