Leuvense vorsers denken eindelijk te weten waar het geheimzinnige amyloïde-β voorlopereiwit voor dient. Door te binden aan een specifieke receptor remt het de overdracht van signalen via synapsen, schrijven ze in Science.

Dat voorlopereiwit, ook bekend als APP, wordt vooral geassocieerd met de ziekte van Alzheimer. Fragmenten er van kunnen samenklonteren tot de amyloïdeplaques, die het bekendste symptoom zijn van die aandoening. Die fragmenten ontstaan wanneer APP, dat van nature door het celmembraan steekt, aan de buitenzijde van de cel wordt gekortwiekt door zogeheten secretase-enzymen. Die knippen elk op hun eigen favoriete plek en er komen dus ook andere stukken eiwit vrij. Er waren al sterke aanwijzingen dat dit secreted APP (sAPP) de signaaloverdracht beïnvloedt, maar na dertig jaar onderzoek was nog steeds niet duidelijk hoe.

Door recombinant sAPP bloot te stellen aan alle eiwitten die ze in synapsen konden vinden, hebben Heather Rice, Bart De Strooper, Joris de Wit en collega’s van het Vlaamse biotech-instituut VIB en de KU Leuven nu vastgesteld dat GABABR1a de sleutel is. Voluit is dat de van een sushi-domein voorziene variant van subunit 1 van een gamma-aminoboterzuurreceptor type B. Daarvan is bekend dat hij de vrijgave van neurotransmitters uit synapsen afremt door via subunit 2 en een G-eiwit in te spelen op kaliumkanalen. sAPP blijkt dat effect te versterken en zo bij te dragen aan het delicate evenwicht in de hersenen.

De Strooper sluit niet uit dat deze nieuwe functie van APP ook iets te maken heeft met alzheimer. Bij alzheimer-muismodellen zie je de eerste afwijkingen in het functioneren van hersencellen al optreden voordat zich plaques vormen, en dat zou aan problemen met het voorlopereiwit kunnen liggen. Wellicht moet je medicatie dus daar op richten en niet op de plaquevorming - die laatste optie lijkt vooralsnog sowieso weinig effect te hebben.

De Wit vult aan dat GABABR1a een rol speelt bij veel meer neurologische aandoeningen, waaronder epilepsie en depressie, en dat je daar via sAPP misschien ook iets aan kunt doen.

bron: VIB

Onderwerpen