Ureum in zeewater zet algen aan tot toxineproductie

Ureumvervuiling is de trigger die zee-algen aanzet tot de productie van het dodelijke neurotoxine domoïnezuur. Dat stellen onderzoekers uit Californië binnenkort in het Elsevier-tijdschrift Harmful Algae.

Domoïnezuur ((2S,3S,4S)-4-[(2Z,4E)-6-carboxyhepta-2,4-dien-2-yl]-3-(carboxymethyl)pyrrolidine-2-carboxylzuur, C₁₅H₂₁NO₆) bindt zich zeer sterk aan de glutamaatreceptoren van neuronen. Dat leidt tot geheugenverlies, verward gedrag, en in ernstige gevallen tot hersenbeschadiging en de dood.

Normaal gesproken produceren algenpopulaties in de oceaan niet of nauwelijks domoïnezuur. Maar heel nu en dan slaat de productie ineens op hol, met fatale gevolgen. In Canada werden ooit 100 mensen vergiftigd door mosselen die domoïnezuur binnen hadden gekregen. Op de Californische kust zijn wel eens 400 gedesoriënteerde zeeleeuwen overleden: ze hadden vis gegeten die door de algen was gezwommen. En de beroemde scène uit de Hitchcock-horrorfilm The Birds, waarin hoofdpersoon Tippi Hedren wordt belaagd door honderden dol geworden zeemeeuwen, was geïnspireerd door een waargebeurd incident waarin domoïnezuur ook al de hand zou hebben gehad.

Tot nu toe was het een raadsel welke stof algen aanzet tot domoïnezuurproductie. Maar bij de University of California (Santa Cruz) hebben ze nu de alg Pseudo-nitzschia australis gevoerd met diverse stoffen uit kunstmest. Nitraat en ammonia hadden geen effect, maar ureum bleek de domoïnezuurproductie duidelijk op te voeren.

Analyse van zeewater in de baai van San Francisco wees vervolgens uit dat de ureumconcentratie inderdaad hoog genoeg was om eventueel problemen te veroorzaken. Vermoed wordt dat lekkende septic tanks de belangrijkste bron van de vervuiling zijn.

bron: naturenews