Bewijs voor wanorde in natuurlijk evenwicht

De natuur is niet zo evenwichtig als men tot nu toe aannam. Dit concluderen onderzoekers van verschillende universiteiten in een recente publicatie in het tijdschrift Nature.

Wetenschappers aan de universiteit van Rostock (Duitsland) hebben gedurende meer dan 6 jaar tweemaal per week de soortenaantallen van micro-organismen in een aquarium met water uit de Oostzee bepaald. De verschillende organismen in het zeewater vormen onderling een voedselweb en de soortenaantallen stellen de onderzoekers in staat de ontwikkeling van soorten in het aquarium te volgen. Reinhard Heerkloss, de Duitse bioloog die het voedselweb in het aquarium bestudeerde, zag tot zijn verbazing dat de aantallen sterk varieerden.

Onderzoekers aan de universiteit van Amsterdam, Wageningen en Cornell University (VS) hebben vervolgens de data statistisch geanalyseerd en kwamen tot de ontdekking dat de fluctuaties in de aantallen werden veroorzaakt door de soorten zelf. Concurrentie en predatie zorgen voor een dynamisch voedselweb, waarbinnen iedere soort probeert de overhand te krijgen.

Op basis van deze analyse is zonder twijfel bewezen dat er bij dit experiment sprake is van echte chaos. Dit gaat lijnrecht in tegen het conventionele idee dat stabiliteit van soorten nodig is voor het voortbestaan van voedselwebben.

De hypothese dat populaties van organismen onvoorspelbaar zijn is niet nieuw. Dit is in de jaren ‘70 al geopperd door theoretische ecologen, maar tot nog toe bestond wetenschappelijk bewijs uit gesimplificeerde labsituaties en kunstmatige combinaties van organismen. In dit onderzoek is echter sprake van chaos in een bestaand ecosysteem onder realistische omstandigheden. Als gevolg van deze publicatie moet de klassieke manier van denken ten aanzien van ecosystemen en natuurlijk evenwicht ernstig herzien worden. Bovendien betekent dit dat voorspellingen van soorten in ecosystemen met name voor de lange termijn onbetrouwbaar zijn.

bron: UvA