Nature heeft de gewraakte publicaties over stamcelvorming in een zuurbad nu officieel ingetrokken. Er was achteraf zo veel mee mis dat alle auteurs zich er uiteindelijk van hebben gedistantieerd, laat de redactie weten.

In haar commentaar laat ze doorschemeren dat ze de slordigheden in met name biomedische publicaties spuugzat is. Als redacteur kun je eventueel nog wel inzage in labjournaals eisen, maar je kunt niet zien of die data correct en compleet zijn. Voor de peer reviewers geldt hetzelfde die kunnen ook alleen concluderen dat een manuscript geloofwaardig lijkt.

De conclusie luidt dat de héle onderzoekswereld veel meer aandacht moet gaan besteden aan kwaliteitscontrole, liefst voordat er zó veel moet worden gecorrigeerd dat de samenleving haar geloof in de wetenschap verliest.

De redactie onderneemt zelf ook actie: ze kan moeilijk in het lab gaan staan om over de schouder van de auteurs mee te kijken, maar ze gaat wél het illustratiemateriaal veel beter checken. Tot nu toe gebeurde dat steekproefsgewijs, maar dat is kennelijk onvoldoende.

De Japanse publicaties, die beweerden dat je volwassen cellen kunt herprogramnmeren tot stamcellen door ze te stressen met bijvoorbeeld een lage pH, verschenen begin januari. In eerste instantie werden ze algemeen beschouwd als een belangrijke doorbraak.

Niemand bleek echter de resultaten te kunnen reproduceren. Vervolgens bleken er plaatjes te zijn hergebruikt uit andere publicaties, en onlangs werd bekend dat de stamcellen genetisch totaal niet overeenkomen met de muizen waar ze uit afkomstig zouden moeten zijn. Onderzoeksleider Haruko Obokata houdt tot op de dag van vandaag vol dat ze de boel niet heeft geflest en niet snapt wat er fout is gegaan, maar uiteindeliijk heeft ze wel met intrekking van de publicaties moeten instemmen.

Nature laat de publicaties overigens wel online staan, met een waarschuwing erbij.

bron: Nature