Dankzij een weeffoutje in een diermodel hebben we nu een gen dat de symptomen van de spierziekte van Duchenne onderdrukt. In elk geval bij golden retrievers en in zebravisjes, blijkt uit een Braziliaans-Amerikaanse publicatie in Cell.

Zoals bekend is duchenne een ernstige, erfelijke vorm van spierdystrofie, die wordt veroorzaakt door mutaties in het gen dat codeert voor het eiwit dystrofine. Onder golden retrievers is eveneens een mutatie in dat gen in omloop, die vrijwel hetzelfde effect op de spieren als bij mensen. Ouder dan twee jaar worden zulke honden eigenlijk nooit. Fokkers weten dat allang, en voor het onderzoek naar mogelijke duchenne-medicijnen worden zulke GRMD-honden ( golden retriever muscular dystrophy) tegenwoordig selectief gefokt.

In 2003 werd in São Paulo, Brazilië, echter een golden retriever genaamd Ringo geboren die wél het kapotte gen had maar nauwelijks duchennesymptomen vertoonde. Ringo is elf jaar oud geworeen en heetf 49 puppies verwekt waarvan er één, genaamd Suflair, dezelfde uiterst milde duchennevariant heeft - hij is inmiddels bijna tien en loopt nog.

Indertijd stond de wetenschap voor een raadsel. Dankzij de nieuwste DNA-sequensers en computeralgoritmes is het nu echter opgehelderd, blijkt uit een publicatie in Cell.

Er werden 114 genen gevonden waarvan de expressie bij Ringo en Suflair anders was dan bij 31 Braziliaanse GRMD-honden. Maar als je er de genetische stamboom naast legde, zat er volgens de auteur maar één gen tussen dat de oorzaak kon zijn.

De mutatie in kwestie zorgt dat grotere hoeveelheiden worden aangemaakt van een eiwit genaamd Jagged1. Wat dat uitmaakt is nog niet helemaal duidelijk: Jagged1 maakt deel uit van de zogeheten Notch-signaalroute die inderdaad het nodige te maken heeft met de regeneratie van skeletspieren, maar tot nu toe was het nooit met duchenne in verband gebracht.

Achteraf is de mutatie teruggevonden bij nog vier honden; drie werden dood geboren, de vierde stikte als puppy in een vreemd voorwerp, voordat hij duidelijke duchennesymptomen kon krijgen.

Bij zebravisjes blijk je eveneens duchenne-achtige symptomen te kunnen onderdrukken door ze meer Jagged1 te laten aanmaken. Maar zebravisjes zijn als duchennemodel verre van ideaal.

Of het bij mensen werkt en of hier uiteindelijk ooit een duchennemedicijn uit gaat rollen, is niet te voorspellen.

bron: news@nature