In Oklahoma is een zuigmondje ontwikkeld waarmee een massaspectrometer de ‘kleine’ moleculen uit één levende cel kan zuigen. Binnen drie minuten heb je een momentopname van het metabolisme in die ene cel, suggereert een publicatie in Analytical Chemistry.

Zhibo Yang en collega’s hebben het al geprobeerd met HeLa-baarmoederhalskankercellen. Ze konden er verschillende metabolieten in detecteren, plus 18 verschillende lipiden én de eerder toegediende geneesmiddelen paclitaxel en doxorubicine.

De zuigmond is gemaakt van kwarts en heeft een diameter van nog geen 10 micrometer, minder dan de meeste eukaryote cellen. Er zitten twee kanalen in. Je prikt een cel aan onder de microscoop. Via het ene kanaal pers je er dan een oplosmiddel in, en door de drukopbouw wordt vanzelf het cytoplasma door het andere kanaal geperst. Dat tweede kanaal komt uit op de injectiepoort van een nanoelektrospray-ionisatie-massaspectrometer.

Of de cel deze behandeling overleeft, staat er niet met zo veel woorden bij. Het lijkt twijfelachtig. Maar je weet wel zo goed als zeker dat de opgezogen moleculen intact en ongewijzigd de meting in gaan. Eerdere ‘single cell’-technieken vroegen veel meer monstervoorbereiding, en dan moest je maar afwachten wat er gebeurde.

En het heeft zéker voordelen ten opzichte van de gangbare methode waarbij je een analysemonster bereidt uit een groot aantal cellen tegelijk. Dat geeft altijd een gemiddelde, zonder enig inzicht in mogelijke verschillen tussen cellen onderling.