In grond uit Zuid-Afrika is een krachtig antibioticum aangetroffen, zo melden onderzoekers van farmagigant Merck in Nature.

Het nieuwe antibioticum heet platensimycine. Het is een vrij klein organisch molecuul, dat wordt geproduceerd door de grondbacterie Streptomyces platensis als defensie tegen andere micro-organismen. De stof blokkeert enzymen die betrokken zijn bij de synthese van vetzuren, en dat is een strategie die nooit eerder bij een antibioticum is waargenomen.

Platensimycine blijkt bij muizen effectief tegen vele Gram-positieve bacteriën, waaronder methicillineresistente stammen van Staphylococcus aureus (MRSA) en vancomycine-resistente Enterococcus-soorten (VRE). Er lijken geen toxische bijwerkingen op te treden. Bij mensen is het overigens nog niet uitgeprobeerd.

Als het werkt, dan zou het de eerste nieuwe generatie antibiotica kunnen opleveren sinds tientallen jaren. De huidige antibiotica zijn bijna allemaal afgeleid van stoffen die al vijftig jaar bekend zijn, en bacteriën hebben steeds minder moeite om daar resistent tegen te worden.

Om deze stof te vinden hebben de onderzoekers 250.000 planten-, schimmel- en bodemextracten gescreend. Daarbij gebruikten ze bacteriën die langs genetische weg waren verzwakt, zodat ze ook op een minieme concentratie van een mogelijk antibioticum zouden reageren. Om nog meer kans te hebben op een belangrijke ontdekking werd de verzwakking telkens aangebracht in metabole routes die door bestaande antibiotica met rust worden gelaten.

bronnen: Nature en Associated Press, 17 mei 2006