Aan een afname van de hoeveelheid mitochondriaal DNA in het hersenvocht kun je dementie als gevolg van alzheimer mogelijk meer dan 10 jaar van tevoren zien aankomen. En het is nog relatief makkelijk te meten ook, melden Spaanse onderzoekers in het tijdschrift Annals of Neurology.

Ze vermoeden een causaal verband: als er minder mitochondriaal DNA vrijkomt gaan er kennelijk minder mitochondriën kapot in de hersencellen. Het ligt voor de hand dat dat komt doordat er gewoon minder mitochondriën zijn. En een gebrek aan mitrochondriën leidt tot een gebrekkige energievoorziening die uiteindelijk de hele cel laat afsterven.

Als dat klopt, dan zijn de bekende alzheimersymptomen zoals tau-eiwitten en amyloïde bèta-plaques dus uiteindelijk toch niet de directe oorzaak van de ziekte, maar een voortbrengsel van een proces dat al veel eerder begint.

De Spanjaarden hebben het hersenvocht van 282 vrijwilligers doorgemeten en de resultaten naast de concentraties van de genoemde eiwitten gelegd. Tevens keken ze of er al iets van alzheimer en/of andere neurodegeneratieve aandoeningen te zien was.

De resultaten suggereren dat de DNA-concentratie het eerst van allemaal begint te veranderen. Het onderzoek is te kleinschalig om er definitieve conclusies uit te trekken maar het verdient zeker een vervolg.

Volgens de auteurs is mitochondriaal DNA extra geschikt als biomarker omdat de concentratie relatief gemakkelijk is te meten. Het hersenvocht bevat een mix van eiwitten die je allemaal uit elkaar moet zien te houden, maar het DNA kun je allemaal op een grote hoop gooien waarvan je de omvang meet met kwantitatieve PCR.

Door het marketingbureau van Bio-Rad Laboratories is de publicatie inmiddels aangegrepen om reclame te maken voor het gebruikte PCR-systeem, de Bio-Rad QX100 Droplet Digital. Volgens laatste auteur Ramon Trullas leent dit model zich bij uitstek voor hersenvochtanalyse, vooral omdat het slechts een minimale monstervoorbewerking vereist.

Onbekend is of Trullas zich voor deze opmerking heeft laten betalen. Maar hij weet natuurlijk ook dat hij alleen beroemd wordt als andere labs met vergelijkbare resultaten komen… en dan moeten ze om te beginnen een geschikte PCR aanschaffen…

bron: Chempetitive Group (zo heet dat marketingbureau)