Ogen worden opgebouwd uit cellen, die elders in het lichaam ontstaan

De cellen, die samen de ogen van een gewerveld dier vormen, ontstaan ergens middenin de hersenen van een embryo. Vervolgens migreren ze naar de plek waar de ogen uiteindelijk moeten komen. Dat schrijven onderzoekers van het European Molecular Biology Laboratory (EMBL) in Heidelberg deze week in Science.

Ogen ontstaan in een heel vroeg stadium, als een embryo nog niet veel meer is dan een kokertje van cellen. Je ziet de ogen dan ontstaan als uitstulpingen die steeds boller worden. Tot bnu toe werd gedacht dat dat kwam door deling van cellen, de al op die plekken zaten.

Een studie van embryo’s van Japanse rijstvisjes (Oryzias latipes) toont nu aan dat het heel anders werkt. EMBL-onderzoekers hadden al eerder ontdekt dat een eiwit genaamd Rx3 essentieel is voor de oogvorming. Alleen cellen, die deel moeten gaan uitmaken van het oog, maken Rx3 aan. De onderzoekers hebben nu die cellen gelabeld met een fluorescente stof, en hebben ze gevolgd onder de microscoop. Ze bleken niet op het oppervlak te ontstaan, maar middenin het embryo, op dezelfde plek waar de hersencellen worden aangemaakt.

Rx3 lijkt er voor te zorgen dat de cellen de ‘wegwijzers’ kunnen vinden, die ze naar de juiste plek sturen. Rijstvisjes, die het gen voor Rx3 missen, ontwikkelen geen ogen. De oogcellen ontstaan wel, maar blijven ergens tussen de hersencellen hangen.

De onderzoekers vragen zich nu hardop af of de rol van dergelijke mechanismes bij orgaanvorming tot nu toe niet zwaar is onderschat.

bron: persbericht EMBL