Kankercellen schakelen gericht een deel van hun genen epigenetisch uit om al hun energie in vermenigvuldiging te kunnen steken. Dat concluderen onderzoekers van het Garvan Institute of Medical Research in Sydney (Australië) uit het eerste complete epigenoom van een prostaatkankercel.

Volgens onderzoeksleider Susan Clark betekent dit dat de genezing van kanker stukken complexer gaat uitpakken dan iedereen dacht, omdat je cellen alleen weer gezond kunt krijgen als je die epigenetische veranderingen kunt terugdraaien.

Epigenetische modificaties zijn bijvoorbeeld methylering van nucleotiden en modificatie van de chromatine-eiwitten waarop DNA wordt opgewonden. Ze belemmeren de aflezing van het DNA ter plekke en en remmen zo de expressie van genen af. Bekend is dat dit op grote schaal gebeurt in alle cellen (dus ook gezonde). maar over de achterliggende mechanismes is nog vrijwel niets bekend.

Uit het prostaatkankercel-epigenoom, dat zojuist is verschenen in Nature Cell Biology, valt nu op te maken dat de epigenetische veranderingen in zo’n cel heel sterk afwijken van die in een gezonde cel. Er zijn 47 plekken gevonden waar de genetische expressie over een afstand van zo’n 2 miljoen basenparen helemaal wordt stilgelegd. Per plek betreft het eenn stuk of 12 genen, en opvallend is dat het vooral genen zijn die coderen voor tumorremmende eiwitten of voor regulerend micro-RNA.

Clark heeft de indruk dat de veranderingen in het epigenoom heel consistent en gericht zijn, en keurig alle genen uitzetten die de tumorcel niet kan gebruiken. Ze omschrijft het resultaat als een ‘lean mean machine’.

Uitvinden hoe de cel dat precies regelt, is de volgende uitdaging.

bron: Garvan Institute