In Dortmund is een twaalfstaps cascadereactie ontwikkeld met als opbrengst een serie complexe moleculen die celdeling beïnvloeden. Mogelijk zijn zij in te zetten bij de behandeling van kanker. Dit wordt beschreven door Heiko Dückert en Verena Pries van het Max-Planck-Institut für Molekulare Physiologie in Nature Chemical Biology.

Bijzonder aan deze cascadereactie zijn de twaalf stappen, de langste reeks ooit beschreven. Daarnaast zijn de grondstoffen eenvoudig verkrijgbaar, verloopt de reactie vanzelf, met hoge opbrengst, binnen een half uur en in één kolf. Door iets te variëren in de grondstoffen is het resultaat een serie van zogeheten indochinolizines, moleculen met een basis van vier koolstofringen. Voor de kenners onder ons: polycyclische indolalkaloïden.

De onderzoekers kwamen de structuur op het spoor toen een student onder microscoop cellen zag die zich in drieën probeerden te delen, wat niet bepaald gebruikelijk is. Nadat de synthese van de indochinolizines was gelukt werd de biologische activiteit op de celdeling getest in celkweken. Uit deze tests bleek dat de moleculen allerlei problemen veroorzaken voor centrosomen, structuren die er normaal gesproken voor zorgen de chromosomen tijdens celdeling correct worden verdeeld. Dit resulteert erin dat de cellen halt houden in het midden van dit proces en zichzelf vernietigen.

Vanwege deze werkwijze hebben de onderzoekers de indochinolizines gedoopt tot centrocountins. Deze centrocountins zouden gebruikt kunnen worden bij therapieën tegen kanker, waar zij de kankercellen aan zouden moeten zetten tot geprogrammeerde celdood.

Bron: Nature Chemical Biology, www.rsc.org