Om een menselijke huidcel (fibroblast) rechtstreeks te veranderen in een werkende zenuwcel heb je aan 3 transcriptiefactoren al genoeg, hebben Zweedse onderzoekers ontdekt. Het vorige record dat op 4 factoren stond is daarmee na een paar weken alweer gesneuveld, zo melden ze in PNAS.

Opvallend is dat de Stanford-onderzoekers die dat vorige record vestigden, het eerst ook probeerden met deze 3 factoren: Ascl1, Brn2 en Myt1l. Hun conclusie was dat je daarmee alleen onvolgroeide zenuwcellen kreeg en dat er een vierde factor bij moest om ze daadwerkelijk op elektrische prikkels te laten reageren.

Wat Malin Parmar en collega’s (Lund University) precies anders hebben gedaan is lastig te zien. Het lijkt er op dat ze een paar dagen langer hebben gewacht voordat ze de cellen uittestten. Maar wellicht zit het verschil in een ander detail van de experimentele de procedure of hebben ze gewoon meer geluk gehad.

Zelf zegt Parmar dat ze nooit had verwacht dat het zou werken: “Het was vooral een interessant experiment om te proberen.”

Interessant is wat er gebeurt wanneer je nog twee extra factoren toevoegt: Lmx1A en FoxA2. Dan blijk je niet meer het type zenuwcel te krijgen dat werkt met glutamaat als neurotransmitter, maar het veel zeldzamere type dat werkt met dopamine en specifiek gerelateerd is aan de ziekte van Parkinson. Misschien is dit het prille begin van een therapie tegen die nu nog ongeneeslijke aandoening, maar de belangrijkste ondekking is misschien wel dat je überhaupt via transcriptiefactoren het gewenste type zenuwcel kunt instellen.

bron: Lund University