In Amsterdam loopt een proef met recycling van calciumcarbonaat uit het drinkwater. Vroeger liet men het uitkristalliseren rond zandkorrels, nu dienen calcietkristalletjes als ent.

Dat calciet is zelf ook een vorm van CaCO_3, zodat je een zeer zuiver product terugwint voor hoogwaardige toepassingen. Een klein deel zet je om in nieuwe calcietkristallen voor de ontkalker. The Calcite Factory, zoals de pilotplant heet, is een initiatief van het Amsterdamse waterbedrijf Waternet en Advanced Minerals, voorheen de Reststoffenunie. In een later stadium gaat hij ook calcietkristallen leveren aan andere waterbedrijven, in ruil voor hun eigen zandvrije kalk.

DSM splitst R&D af

DSM heeft zijn chemische R&D verzelfstandigd. Het DSM Innovative Synthesis Research Center, dat al langer voor externe klanten werkte, is per 1 mei ondergebracht in een aparte BV. De nieuwe naam is InnoSyn; lab en pilotplant blijven gevestigd op de Brightlands Chemelot Campus.

Kiadis wil markt op

Kiadis Pharma heeft voor het eerst markttoelating aangevraagd voor een medicijn. Het betreft ATIR101, een middel dat bij leukemiepatiënten de kans verhoogt dat stamceltransplantaties goed aflopen. Klinische tests waren een succes en het Duivendrechtse biotechbedrijf hoopt dat de Europese geneesmiddelenautoriteit EMA in de tweede helft van 2018 toestemming geeft om ATIR101 te gaan verkopen.

Lege schappen in de bieb

De Nederlandse universiteiten verlengen hun abonnementen op tijdschriften van Oxford University Press voorlopig niet. Ze weigeren verder te onderhandelen zolang de uitgeverij, die vooral sterk is in medische uitgaven, geen enkele concessie wenst te doen aan het streven naar betaalbare open access. Een persbericht benadrukt dat wetenschappers wel mogen blijven publiceren in deze tijdschriften - maar dan mogen ze zelf uitzoeken hoe ze toegang krijgen tot hun eigen publicaties.

Gentherapie exit

UniQure trekt de stekker uit Glybera. In 2012 was dit middel tegen de stofwisselingsziekte LPLD de eerste gentherapie die ooit op de markt werd toegelaten, na eindeloos getouwtrek dat voorganger Amsterdam Molecular Therapeutics financieel de kop kostte. Maar Glybera werd tevens berucht als duurste medicijn ter wereld: een éénmalige kuur kost € 1 miljoen en naar verluidt heeft tot nu toe slechts één patiënt de volle mep willen betalen. Medisch gezien komen sowieso maar heel weinig patiënten er voor in aanmerking. Anderhalf jaar terug besloot UniQure al om niet meer te streven naar toelating in de VS, en nu ziet het bedrijf af van verlenging van die toelating in Europa.

Vis in Science stinkt

Wegens sterke vermoedens van fraude heeft Science een Zweedse publicatie uit 2016 ingetrokken die claimde dat vislarven liever microplastic eten dan gezond voedsel. Auteurs Oona Lönnstedt en Peter Eklöv kunnen geen meetgegevens laten zien: ze beweren dat hun laptop is gejat en ze geen backup hebben. Maar klokkenluiders, die actief waren op dezelfde onderzoekslocatie, stellen dat Lönnstedt daar te kort is geweest om de metingen überhaupt te kunnen doen.

Lama’s verlaten Nederland

Argenx wordt volledig Belgisch. Het biotechbedrijf, dat net als Ablynx het immuunsysteem van lama’s gebruikt als basis voor therapieën, bestond tot nu toe uit Nederlandse en Belgische zustervennootschappen. Nu het een notering aan de Nasdaq-beurs heeft aangevraagd, naast die in Brussel, is het tijd de structuur te vereenvoudigen. De Belgische vestiging neemt voor € 80 miljoen de octrooien over die in Nederland staan geparkeerd; het bedrag wordt gebruikt om af te rekenen met de belastingdienst.

Efficiënter nylon maken

Lanxess vertimmert dit jaar voor € 25 miljoen aan de caprolactam- en polyamideproductie in Lillo, bij Antwerpen. De wijzigingen moeten vooral de efficiëntie verder verhogen. Bestuursvoorzitter Matthias Zachert deed de aankondiging tijdens de viering van de 50ste verjaardag van de caprolactamfabriek.

Huisbaas fnuikt EMA

Het vertrek van het Europese geneesmiddelenbureau EMA uit Londen gaat € 347,6 miljoen meer kosten dan waarop was gerekend. De huur van de burelen in de peperdure zakenwijk Canary Wharf loopt tot 2039 en er is geen opzeggingsclausule. Of Brussel of Londen hier voor opdraait, zal wel onderdeel van de Brexit-onderhandelingen worden.

Schraal innovatiebudget

Tussen 2010 en 2021 stijgt het bedrag, dat Den Haag bijdraagt aan wetenschap en innovatie binnen hogescholen en universiteiten, met 15 %. De grote onderzoeksinstituten TNO, DLO, Deltares, ECN, Marin en NLR krijgen 28 % minder, heeft het Rathenau Instituut becijferd. In totaal steekt de overheid de komende tijd € 6,4 miljard per jaar in R&D en innovatie, waarvan € 5,2 miljard direct en € 1,2 miljard via belastingvoordelen. Om uit te komen op de gewenste 2,5 % van het bruto binnenlands product zou het € 800 miljoen meer moeten zijn. Het bedrijfsleven blijft nog veel verder achter.

CLP voor oude potjes

Vanaf 1 juni moeten alle producten, die gevaarlijke chemicaliën bevatten, een etiket hebben conform de Europese CLP-regels, die gebaseerd zijn op het wereldwijde GHS-systeem. Voor verse producten geldt die verplichting al jaren maar ook oude voorraden mogen nu niet meer worden verkocht tenzij ze opnieuw worden geclassificeerd en gelabeld, waarschuwt het Europese chemicaliënbureau ECHA.