Dat koraalduivels vaak positief testen op ciguatoxine komt doordat hun eigen gif de test verpest. Berichten over de oneetbaarheid van deze vissen zijn daarom zwaar overdreven, schrijven Hawaiaanse onderzoekers in het tijdschrift Environmental Biology of Fishes.

Het zou betekenen dat het de moeite waard is om gericht op koraalduivels (‘lionfish’) te gaan vissen. Die beesten horen eigenlijk thuis in de Stille Oceaan, maar de afgelopen decennia hebben ze zich ook aan de oostkant van de VS gevestigd. Daar beginnen ze een plaag te worden, en dat komt mede doordat de angst voor ciguatoxine vissers alle lust ontneemt om er achteraan te gaan.

Dat ciguatoxine is namelijk een berucht probleem bij koraalvissen. Het wordt soms geproduceerd door eencellige dinoflagellaten op het rif, en hoopt zich dan in de vissen op. Mensen die zulke vissen consumeren maken kans op ‘ciguatera’, een hoogst onaangename vorm van voedselvergiftiging. De vis van tevoren koken of bakken helpt niet: ciguatoxines zijn lipiden, en als zodanig uiterst stabiel.

Het probleem wordt vergroot doordat ciguatoxine heel lastig aantoonbaar is. Met vloeistofchromatografie krijg je het wel in beeld maar de detectiegrens ligt te hoog. Dus is men aangewezen op bio-assays waarbij je als het ware kijkt of celkweekjes ziek worden van de vis.

Maar koraalduivels maken zelf ook toxines aan. Die zitten voornamelijk in hun stekels, die je als mens dan ook beslist niet moet aanraken. Maar om onduidelijke redenen komen ook kleine hoeveelheden voor in de rest van de vis.

Een paar simpele testjes bevestigden het vermoeden van de Hawaianen dat hun bioassays net zo goed reageren op koraalduiveltoxines als op ciguatoxines. En dat bij de gebruikelijke monstervoorbewerkingsprocedure voor ciguatoxinetests een deel van de koraalduiveltoxines gewoon meekomt.

De oplossing is uiterst eenvoudig. Je hoeft alleen de vis te koken vóór je aan de test begint. Zijn eigen toxines zijn namelijk eiwitten, die bij kamertemperatuur al niet zo stabiel zijn en bij verhitting voor 100 procent verdwijnen. Als zo’n vis ná het koken nog positief test, dan was hij wel degelijk besmet met ciguatoxine en kun je hem beter weggooien. Zo niet: eet smakelijk.

bron: University of Hawaii