Tumoren hebben verrassend veel koper nodig om te groeien. Kankerpatiënten drinkwater geven met een verlaagd kopergehalte is dus het proberen waard, stellen onderzoekers van de Ecole Polytechnique Fédérale de Lausanne in PNAS.

Met nadruk wordt er bij vermeld dat er absoluut geen aanwijzingen zijn dat koper kankerverwékkend is. Het metaal komt pas aan het verhaal te pas als de tumor al is ontstaan.

Dat er zo’n verband bestaat tussen koper en tumoren is al eerder gesuggereerd, maar toe nu toe bleef het bij waarnemingen. De Zwitserse publicatie suggereert nu dat het te maken heeft met cytochroom c-oxidase, een mitochondriaal enzym dat essentieel is voor de oxidatieve fosforylering die voedingsstoffen omzet in energie in de vorm van ATP.

Dat enzym is opgebouwd rond een koper-ion, en het is logisch dat kopergebrek voor problemen kan zorgen. In gezond weefsel moet dat gebrek heel erg nijpend zijn voor je er iets van merkt. Maar tumoren groeien veel harder en verbruiken dus veel meer energie. Kennelijk zelfs zo veel dat ze meer koper kunnen gebruiken dan hun gastheer normaal gesproken via je drinkwater binnenkrijgt.

Het is uitgeprobeerd met genetisch gemodificeerde muizen die gebruikt worden als muismodel voor alvleesklierkanker. Geef je die muizen water met 20 micromol koper per liter, het maximum volgens de Amerikaanse drinkwaternorm, dan groeien de tumoren inderdaad veel harder dan wanneer je ze kopervrij water geeft. Geef je ze daarentegen tetrathiomolybdaat, een chelator die wordt gebruikt tegen kopervergiftiging, dan groeien die tumoren duidelijk minder hard.

In tumoren met kopergebrek zie je tevens het melkzuurgehalte oplopen, wat een aanwijzing is dat de cellen overschakelen op glycolyse in een poging het ATP-tekort aan te vullen. Dat lukt ze echter maar gedeeltelijk.

De auteurs suggereren dat je kankerpatiënten dus op een koperarm dieet moet zeten, en dat je tumoren wellicht helemaal kunt uithongeren door zowel de chelator toe te dienen als een medicijn dat de glycolyse remt. Je mag verwachten dat de bijwerkingen meevallen, zolang je voor de gezonde cellen een klein beetje koper overlaat.

bron: EPFL