Tegen het jaar 2100 kun je monsters van minder dan tweeduizend jaar oud niet meer overtuigend dateren op basis van koolstof-14. Tenzij we snel veel minder fossiele brandstoffen gaan verstoken, waarschuwt de Londense klimaatfysicus Heather Graven in PNAS.

Dat koolstof-14 heeft een vrij korte halfwaardetijd van een kleine zesduizend jaar. In de atmosfeer genereert kosmische straling voortdurend nieuw ¹⁴C uit ¹⁴N, maar die straling dringt niet door tot fossiele brandstoffen die miljoenen jaren lang kilometers diep onder de grond zitten. Het ¹⁴C-gehalte van die brandstoffen is dus ongeveer nul, en dat geldt ook voor de CO₂ die ontstaat als je ze verbrandt.

Hoe meer je dus verbrandt, hoe sterker je het percentage ¹⁴C in de atmosfeer verlaagt. En aangezien koolstof-14 datering gebaseerd is op vergelijking van het percentage in een voorwerp met dat in de atmosfeer, krijg je een probleem.

Dat dat percentage in de atmosfeer verloopt, is niet nieuw. Al in 1955 is aangetoond dat het daalt als gevolg van die fossiele brandstoffen. Daarna liep het tijdelijk weer op als gevolg van bovengrondse kernproeven, en momenteel zitten we nog steeds iets boven het niveau van vóór de industriële revolutie.

Tot nu toe kon men daar bij de datering voor compenseren. Maar als de mensheid zo hard blijft stoken als ze nu doet, zitten we rond 2030 weer op het pre-industriële niveau, in 2050 op het percentage dat je verwacht in lucht van 1.000 jaar geleden, en in 2100 op dat van lucht van 2.000 jaar terug. En dan kun je dus niet meer zien of een kunstvoorwerp echt uit de Middeleeuwen, respectievelijk de Romeinse tijd dateert, of dat het een recente vervalsing is.

Vergeleken met de ándere voorspelde gevolgen van overmatige CO₂-uitstoot stelt het allemaal weinig voor, maar toch.

Mochten er wél stringente emissiebeperkende maatregelen worden genomen, dan lijkt het er volgens Gravens berekeningen (op basis van IPCC-scenario’s) op dat het ¹⁴C-percentage niet verder daalt dan het pre-industriële niveau om zich vervolgens te stabiliseren. Dat zout dus het dateren van recente voorwerpen op basis van atmoisferische fluctuaties onmogelijk maken.

bron: BBC News